PL EN
PRACA ORYGINALNA
Aerozole Biologiczne - rola normatywów higienicznych w ochronie środowiska i zdrowia*
 
Więcej
Ukryj
1
Pracownia Zagrożeń Biologicznych, Zakład Zagrożeń Chemicznych i Pyłowych Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa Kierownik Pracowni: dr hab. n. med. R.L. Górny
 
 
Autor do korespondencji
Rafał L. Górny   

Pracownia Zagrożeń Biologicznych Zakład Zagrożeń Chemicznych i Pyłowych Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa tel.: +22 623 46 77 fax +22 623 36 93
 
 
Med Srod. 2010;13(1):41-51
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Szkodliwe czynniki biologiczne są szeroko rozpowszechnione w licznych przemysłowych i nieprzemysłowych środowiskach. Wiele z tych czynników będąc transportowanych drogą powietrzną może skwarząc znaczne ryzyko dla zdrowia wywołując szereg niekorzystnych reakcji poczynając od alergii, poprzez infekcje, reakcje toksyczne oraz inne niespecyficzne symptomy. Problem prawidłowej ochrony zarówno zdrowia, jak i środowiska może być, jak się wydaje, choć częściowo rozwiązany dzięki zastosowaniu normatywów higienicznych dla aerozoli biologicznych. W artykule omówiona jest rola normatywów higienicznych dla bioaerozoli w ochronie zdrowia i środowiska. Scharakteryzowane są czynniki biologiczne odpowiedzialne za zanieczyszczenie zarówno powietrza wewnętrznego, jak i zewnętrznego, a przez to za obserwowane efekty zdrowotne u narażonych osób. Opisana jest strategia tworzenia normatywów higienicznych dla bioaerozoli, przedstawiony historyczny i bieżący ich „stan posiadania” zarówno w Polsce, jak i na świecie oraz omówione ograniczenia związane z ich stosowaniem. Ponadto, zaprezentowane są kryteria zarówno medyczne, jak i środowiskowe, jakie są wykorzystywane w procesie tworzenia tego rodzaju normatywów oraz omówione problemy związane z interpretacją danych pomiarowych i dokonywaną na tej podstawie oceną narażenia na aerozole biologiczne.

Biological agents are ubiquitous in many occupational and non-occupational environments. When transported in the air, they can pose a significant health risk being responsible for numerous adverse outcomes from allergic reactions, through infections and toxic responses, to various nonspecific symptoms. The problem of proper protection of both health and environment can be at least partially solved due to an application of adequate hygienic standards for biological aerosols. The paper discusses a role of hygienic standards for bioaerosols in protection of environment and health. It characterizes biological agents responsible for a contamination of both the indoor and outdoor air and, by that, for an appearance of health effects in exposed individuals as well as describes a strategy of hygienic standard elaboration. The article lists the existing worldwide standards and limit values for bioaerosols, discusses limitations of these recommendations as well as presents both historical and actual assets in that field in Poland. Moreover, the health-based and environmentally-based strategies applied in a creation process of hygienic standards for biological aerosols are discussed and comments on data interpretation and decision making issues are also given.
SKRÓTY
* Artykuł był prezentowany podczas V Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Rozkład i Korozja Mikrobiologiczna Materiałów Technicznych”, 7-9.09.2009, Łódź, Polska
 
REFERENCJE (15)
1.
Rozporzadzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz.U. 2005, Nr 81, poz. 716 z poen. zm.: Dz.U. 2008, Nr 48, poz. 288).
 
2.
Zyska B.: Zagrożenia Biologiczne w Budynku. Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1999: 252.
 
3.
EU-OSHA - European Agency for Safety and Health at Work - European Risk Observatory Report: Expert Forecast on Emerging Biological Risks Related to Occupational Safety and Health. Office for Official Publications of the European Communities, Luksemburg 2007: 145.
 
4.
Dyrektywa 2000/54/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady Unii Europejskiej z dnia 18 września 2000 r. w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie czynników biologicznych w miejscu pracy. Official J Eur Communities L. 262/21, Bruksela.
 
5.
Dutkiewicz J., Śpiewak R., Jabłoński L. i wsp.: Biologiczne Czynniki Zagrożenia Zawodowego. Klasyfikacja, Narażone Grupy Zawodowe, Pomiary, Profilaktyka. Ad punctum, Lublin 2007: 160.
 
6.
Dutkiewicz J., Jabłoński L.: Biologiczne Szkodliwości Zawodowe. PZWL, Warszawa 1989: 316.
 
7.
Macher J. (ed.): Bioaerosols: Assessment and Control. American Conference of Governmental Industrial Hygienists, Cincinnati 1999: 1-1-26-17.
 
8.
Baron P.A., Willeke K. (ed.): Aerosol Measurement: Principles, Techniques, and Applications. John Wiley and Sons, Inc., New York 2001: 1131.
 
9.
Wlazło A.: Określenie Narażenia Pracowników Bibliotek i Archiwów na Wybrane Szkodliwe Czynniki Biologiczne z Uwzględnieniem Wpływu Systemów Wentylacyjno-Klimatyzacyjnych. Rozprawa doktorska. Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, Sosnowiec 2009: 120.
 
10.
Dutkiewicz J., Górny R.L.: Biologiczne czynniki szkodliwe dla zdrowia - klasyfikacja i kryteria oceny narażenia. Med Pr 2002; 53/1: 29-39.
 
11.
Seo S.C., Reponen T., Levin L. i wsp.: Size-fractionated (1→3)-b-D-glucan concentrations aerosolized from different moldy building materials. Sci Total Environ 2009; 407: 806- 814.
 
12.
Górny R.L.: Cząstki Grzybów i Bakterii jako Składniki Aerozolu Pomieszczeń: Właściwości, Mechanizmy Emisji, Detekcja Wydawnictwo Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, Sosnowiec 2004: 164
 
13.
Górny R.L.: Biologiczne czynniki szkodliwe: normy, zalecenia i propozycje wartości dopuszczalnych. PiMOAP 2004; 3/41: 17-39.
 
14.
Brandys R.C., Brandys G.M.: Worldwide Exposure Standards for Mold and Bacteria. 7th Edition. OEHCS, Inc., Publications Division, Hinsdale 2007: 119.
 
15.
Augustyńska D., Poźniak M.: Międzyresortowa Komisja ds. Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy – Czynniki Szkodliwe w Środowisku Pracy - Wartości Dopuszczalne CIOP-PIB, Warszawa 2007: 38.
 
eISSN:2084-6312
ISSN:1505-7054
Journals System - logo
Scroll to top