PRACA POGLĄDOWA
Czy ekspozycja na nieprzyjemne zapachy (odory) szkodzi zdrowiu człowieka?
1
Katedra i Zakład Higieny Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. K. Pawlas, prof. nadzw.
2
Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu. Dyrektor: dr n. med. P.Z. Brewczyński
Autor do korespondencji
Aleksandra Michalak
Katedra i Zakład Higieny Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu ul. J. Mikulicza-Radeckiego 7, 50-368 Wrocław
Katedra i Zakład Higieny Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu ul. J. Mikulicza-Radeckiego 7, 50-368 Wrocław
Med Srod. 2014;17(4):76-81
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Odory stanowią mieszaninę lotnych substancji chemicznych (organicznych i nieorganicznych), określanych jako złowonne gazy, które wyczuwalne są nawet przy niskich stężeniach (niskie progi wyczuwalności). Wśród nich znajdują się takie związki chemiczne, które poprzez stymulację nerwu trójdzielnego mogą powodować podrażnienia błon śluzowych nosa, gardła i oczu. U niektórych osób w wyniku ekspozycji na odory dochodzi do nasilenia objawów psychosomatycznych. Źródłem uciążliwych zapachów mogą być zarówno procesy zachodzące naturalnie w przyrodzie (np. rozkład materii organicznej), jak i wynikające z działalności człowieka (oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, hodowle trzody chlewnej). Emisja odorów często wykracza poza teren tego typu zakładów, narażając na ich oddziaływanie lokalną ludność. Jej skargi motywują do prac mających na celu stworzenie jednolitych kryteriów zapachowych oraz skłaniają do badań nad wpływem nieprzyjemnych zapachów na zdrowie człowieka
Odors are a mixture of volatile chemicals (organic and inorganic compounds), known as unpleasant gases which are perceptible even at low concentrations (low odor threshold). Chemicals which cause irritation of the mucous membranes of nose, throat and eyes through stimulation of the trigeminal nerve are among them. In some people psychosomatic symptoms occur as a result of exposure to odor. The sources of odors may be processes naturally occurring in nature (e.g. distribution of organic matter) and effects of human activities (sewage treatment plants, landfills, farms pigs). Emission of odors often goes beyond odor generating plants exposing the local population to their impact. Complaints of people motivate to create uniform criteria of smell and to study impact of odors on human health.
REFERENCJE (25)
1.
Ilski K.: Semiotyka zapachów w starożytności. Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae 2008; 18: 473- 489.
2.
Schiffman S.S., Williams C.M.: Science of odor as a potential health issue. J Environ Qual. 2005; 34(1): 129-38.
3.
Cain W. S.: History of research on smell. (w:) Carterette E. C.: Handbook of Perception. Tasting and Smelling. Academic Press, Inc., New York 1978: 197-225.
4.
Philpott C.M., Bennett A., Murty G.E.: A brief history of olfaction and olfactometry. J Laryngol Otol. 2008; 122(7): 657-62.
5.
Ozonek J. Korniluk M. Piotrowicz A.: Uciążliwość zapachowa zakładów utylizacji odpadów zwierzęcych. Rocznik Ochrona Środowiska 2009; 11: 1191-1199. 6. PN-EN 13725:2007.
6.
Chrostowski P. C., Foster S. A.: Odor perception and health effects. MS CPF Associates, Inc. Takoma Park, MD 20912, 2003: 1-13.
8.
Kapusta K.: Ochrona zapachowej jakości powietrza. Doświadczenia światowe w świetle potrzeby unormowań prawnych w Polsce. Prace naukowe GIG Górnictwo i Środowisko 2007; 4: 31-50.
9.
Schiffman S.S., Walker J.M., Dalton P. i wsp.: Potential health effects of odor from animal operations, wastewater treatment,.
11.
McGliney M. A.: The „Gray Line” Between Odor Nuisance and Health Effects. Air & Waste Management Association 92nd Annual Conference: St. Louis, MO 20-24 June 1999.
13.
Shusterman D.: Critical review: the health significance of environmental odor pollution. Arch Environ Health. 1992; 47(1): 76-87.
14.
Hodgson E., Mailman R. B., Chambers J. E. Dictionary of Toxicology. Groves Dictionaries, Inc. New York.
15.
van Thriel C., Kiesswetter E., Schäper M. i wsp.: Odor annoyance of environmental chemicals: sensory and cognitive influences. J Toxicol Environ Health A. 2008; 71(11-12): 776- 85.
16.
Dalton P.: Upper airway irritation, odor perception and health risk due to airborne chemicals. Toxicol Lett. 2003; 11 (140-141): 239-48.
17.
Monazzam M. R., Avishan M., Asghari M. i wsp.: Assessment of Odor Annoying Impacts on Trade and Serving Centers Close to a Vegetable Oil Manufacturing Plant. Curr World Environ. 2012; 7(2): 191-200.
18.
Blanes-Vidal V., Nadimi E.S., Ellermann T. i wsp.: Perceived annoyance from environmental odors and association with atmospheric ammonia levels in non-urban residential communities: a cross-sectional study. Environ Health. 2012; 18: 11:27.
19.
Bojanowicz-Bablok, A.: Efekty zewnętrzne związane z uciążliwością składowisk dla otoczenia. Arch. Gosp. Odpad. Ochr. Środ. 2012; 14 (1): 11-19.
20.
Aatamila M., Verkasalo P.K., Korhonen M.J. i wsp.: Odor annoyance near waste treatment centers: a population-based study in Finland. J Air Waste Manag Assoc. 2010; 60(4): 412-8.
21.
Aatamila M., Verkasalo P.K., Korhonen M.J. i wsp.: Odourannoyance and physical symptoms among residents living near waste treatment centres. Environ Res. 2011; 111(1):164- 70.
22.
Noisel N., Bouchard M., Carrier G.: Evaluation of the health impact of lowering the formaldehyde occupational exposure limit for Quebec workers. Regul Toxicol Pharmacol. 2007; 48(2): 118-27.
23.
Dzaman K., Wojdas A., Rapiejko P. i wsp.: Taste and smell perception among sewage treatment and landfill workers. Int J Occup Med Environ Health. 2009; 22(3): 227-34.
24.
Arts J.H., de Heer C., Woutersen R.A.: Local effects in the respiratory tract: relevance of subjectively measured irritation for setting occupational exposure limits. Int Arch Occup Environ Health. 2006; 79(4): 283-98.
25.
Dalton P.H., Jaén C.: Responses to odors in occupational environments. Curr Opin Allergy Clin Immunol. 2010; 10(2): 127-32.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
