PRACA ORYGINALNA
Endemie o największych i najmniejszych współczynnikach umieralności na nowotwory złośliwe ogółem w obrębie województwa śląskiego
1
Zakład Epidemiologii i Śląski Rejestr Nowotworów Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Oddział w Gliwicach.
Kierownik: Prof. dr hab. n. med. B. Zemła
Autor do korespondencji
Brunon Zemła
Zakład Epidemiologii i Śląski Rejestr Nowotworów Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach ul. Wybrzeże Armii Krajowej 45 44-101 Gliwice tel/fax +48 32 278 12 03
Zakład Epidemiologii i Śląski Rejestr Nowotworów Centrum Onkologii – Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie Oddział w Gliwicach ul. Wybrzeże Armii Krajowej 45 44-101 Gliwice tel/fax +48 32 278 12 03
Med Srod. 2012;15(4):95-103
SŁOWA KLUCZOWE
umieralność na nowotwory ogółemwojewództwo śląskieendemie z największymi i najmniejszymi współczynnikami umieralności
STRESZCZENIE
Wstęp:
Liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych w obrębie woj. śląskiego stale wzrasta, chociaż nierównomiernie w poszczególnych powiatach. Stąd próba poszukiwania endemii z długotrwale występującymi największymi i najmniejszymi współczynnikami umieralności.
Materiał i metody:
Na podstawie „kart zgonu” i danych demograficznych z GUS zostały obliczone cząstkowe (wg grup 5-letnich: 0–4, 5–9 itd. aż do 85+), surowe i standaryzowane wg struktury wieku „populacji świata”– współczynniki umieralności. Obliczenia ww. współczynników oparto o 125.162 przypadki zgonów na nowotwory złośliwe w latach 1999–2009 w obrębie woj. śląskiego.
Wyniki:
Przyjmuje się, że rejestracja zgonów wg przyczyn w woj. śląskim charakteryzuje się wysokim stopniem kompletności, co daje obiektywne i miarodajne wartości statystyczne. W latach 1999–2009 w obrębie woj. śląskiego z powodu nowotworów złośliwych ogółem zmarły 125.162 osoby (70.544 mężczyzn, tj. 56,4% i 54.618 kobiet tj. 43,6%). Standaryzowane, średnie współczynniki umieralności wahały się od minimum 182,0/100 tys. do 247,3/100 tys. wśród mężczyzn i od 89,9/100 tys. do 135,4/100 tys. wśród kobiet. Rozkład standaryzowanych współczynników umieralności na nowotwory złośliwe ogółem jest wśród mężczyzn i kobiet w obrębie woj. śląskiego (wg 36 powiatów) bardzo nierównomierny. Na mapach (ryc. 1D i 2D) przedstawiono obszary (endemie) o statystycznie istotnie wysokich i niskich współczynnikach umieralności. Wniosek: Te wyniki to podstawa do organizacji różnorodnych działań przede wszystkim prewencyjnych (oświata antynowotworowa, prewencja wtórna – skryningi itp.).
Wnioski:
Te wyniki to podstawa do organizacji różnorodnych działań przede wszystkim prewencyjnych (oświata antynowotworowa, prewencja wtórna – skryningi itp.).
Liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych w obrębie woj. śląskiego stale wzrasta, chociaż nierównomiernie w poszczególnych powiatach. Stąd próba poszukiwania endemii z długotrwale występującymi największymi i najmniejszymi współczynnikami umieralności.
Materiał i metody:
Na podstawie „kart zgonu” i danych demograficznych z GUS zostały obliczone cząstkowe (wg grup 5-letnich: 0–4, 5–9 itd. aż do 85+), surowe i standaryzowane wg struktury wieku „populacji świata”– współczynniki umieralności. Obliczenia ww. współczynników oparto o 125.162 przypadki zgonów na nowotwory złośliwe w latach 1999–2009 w obrębie woj. śląskiego.
Wyniki:
Przyjmuje się, że rejestracja zgonów wg przyczyn w woj. śląskim charakteryzuje się wysokim stopniem kompletności, co daje obiektywne i miarodajne wartości statystyczne. W latach 1999–2009 w obrębie woj. śląskiego z powodu nowotworów złośliwych ogółem zmarły 125.162 osoby (70.544 mężczyzn, tj. 56,4% i 54.618 kobiet tj. 43,6%). Standaryzowane, średnie współczynniki umieralności wahały się od minimum 182,0/100 tys. do 247,3/100 tys. wśród mężczyzn i od 89,9/100 tys. do 135,4/100 tys. wśród kobiet. Rozkład standaryzowanych współczynników umieralności na nowotwory złośliwe ogółem jest wśród mężczyzn i kobiet w obrębie woj. śląskiego (wg 36 powiatów) bardzo nierównomierny. Na mapach (ryc. 1D i 2D) przedstawiono obszary (endemie) o statystycznie istotnie wysokich i niskich współczynnikach umieralności. Wniosek: Te wyniki to podstawa do organizacji różnorodnych działań przede wszystkim prewencyjnych (oświata antynowotworowa, prewencja wtórna – skryningi itp.).
Wnioski:
Te wyniki to podstawa do organizacji różnorodnych działań przede wszystkim prewencyjnych (oświata antynowotworowa, prewencja wtórna – skryningi itp.).
Introduction:
An amount of the cancer deaths within Silesia Voivodeship is constantly increasing, although unequally in a separate districts. Therefore an attempt looking for endemic areas with long-lasting appear the biggest and smallest mortality rates.
Material and Methods:
On the basis of the „death cards” and the demographic data the main Bureau of statistics, the partial (for the 5-year age group: 0–4, 5–9, up till 85+) crude and standardized according to the age structure of the „world population”– cancer mortality rates were calculated. The calculations of the above mentioned rates were based on the 125,162 persons who died as the result of cancer in the years 1999– 2009 within Silesia Voivodeship.
Results:
It is assumed that in Silesia Voivodeship the registration of deaths by causes can be characterized by a high degree of completeness, what give objective and reliable statistics values. In the years 1999–2009 in Silesia Voivodeship 125,162 person died as the result of all cancers (70,544 males, i.e. 56,4% and 54,618 females i.e. 43,6%). Age-adjusted average mortality rates varied from minimum of 182.0/100 thousand to maximum 247.3/100 thousand among males and from 89.9/100 thousand to 135.4/100 thousand among females. The distribution of age-standardized cancer mortality rates for all sites among males and females within Silesia Voivodeship (by 36 counties) is very unequal. On the maps (fig. 1D and 2D) described the endemic areas with the biggest and smallest statistically significant mortality rates in the years 1999–2009.
Conclusions:
These results it is a base to organize of diverse prevention activities (anti-cancer education, secondary prevention – screenings, etc.).
An amount of the cancer deaths within Silesia Voivodeship is constantly increasing, although unequally in a separate districts. Therefore an attempt looking for endemic areas with long-lasting appear the biggest and smallest mortality rates.
Material and Methods:
On the basis of the „death cards” and the demographic data the main Bureau of statistics, the partial (for the 5-year age group: 0–4, 5–9, up till 85+) crude and standardized according to the age structure of the „world population”– cancer mortality rates were calculated. The calculations of the above mentioned rates were based on the 125,162 persons who died as the result of cancer in the years 1999– 2009 within Silesia Voivodeship.
Results:
It is assumed that in Silesia Voivodeship the registration of deaths by causes can be characterized by a high degree of completeness, what give objective and reliable statistics values. In the years 1999–2009 in Silesia Voivodeship 125,162 person died as the result of all cancers (70,544 males, i.e. 56,4% and 54,618 females i.e. 43,6%). Age-adjusted average mortality rates varied from minimum of 182.0/100 thousand to maximum 247.3/100 thousand among males and from 89.9/100 thousand to 135.4/100 thousand among females. The distribution of age-standardized cancer mortality rates for all sites among males and females within Silesia Voivodeship (by 36 counties) is very unequal. On the maps (fig. 1D and 2D) described the endemic areas with the biggest and smallest statistically significant mortality rates in the years 1999–2009.
Conclusions:
These results it is a base to organize of diverse prevention activities (anti-cancer education, secondary prevention – screenings, etc.).
REFERENCJE (12)
1.
Parkin D.M., Bray F., Ferlay J. i wsp.: Global cancer statistic, 2002 CA Cancer J. Clin. 2005, 55: 74-108.
2.
Ferlay J., Shin H.R., Bray F. i wsp.: Estimates of worldwide burden of cancer in 2008: GLOBOCAN 2008. Inst. J. Cancer 2010; 127/12: 2893-2917.
3.
Coleman M.P., Esteve J., Damięcki P. i wsp.: Trends in cancer incidence and mortality, IARC Scien. Publ. No 121,1993; 3- 814.
4.
Saika K., Matsuda T.: Comparison of time trends in cancer mortality (1990-2006) in the world, from the WHO mortality database. Jpn J. Chin.Oncol. 2010; 39 (8): 541-542.
5.
Boyle P., Ferlay J.: Cancer incidence and mortality in Europe, 2004. Ann. Oncol. 2005; 16:481-488.
6.
Nowotwory złośliwe w Polsce w 1990 roku. Pod red. W. Zatońskiego i J. Tyczyńskiego. Z-d Organizacji Walki z Rakiem i Epidem. Nowotworów Centrum Onkologii-Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie. Warszawa 1993; 1-76.
7.
Wojciechowska U., Didkowska J., Zatoński W.: Nowotwory złośliwe w Polsce w 2008 roku, Centrum Onkologii-Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie. Warszawa 2010; 3-116.
8.
Kołosza Z., Banasik T.R., Zemła B.F.P.: Nowotwory Złośliwe w województwie śląskim w 2003 roku. Z-d Epidem. Nowotworów Centrum Onkologii-Instytut im. M. Skłodowskiej- Curie, Oddz. w Gliwicach. Gliwice 2006; 5-28.
9.
Kołosza Z., Banasik T.R., Zemła B.F.P.: Nowotwory Złośliwe w województwie śląskim w 2008 roku. Z-d Epidem. Nowotworów Centrum Onkologii-Instytut im. M. Skłodowskiej- Curie, Oddz. w Gliwicach. Gliwice 2010; 5-55.
10.
Zemła B.F.P., Kołosza Z.: Trendy umieralności na najczęstsze nowotwory złośliwe w województwie śląskim z krótkoterminową prognozą. Med. Środ. 2011; 14(2): 24-31.
11.
Zemła B.F.P., Kołosza Z., Banasik T.R: Atlas zachorowalności i umieralności na nowotwory złośliwe w obrębie woj. katowickiego w latach 1985-1993. Wyd. Z-d Epidemiologii Nowotworów Centrum Onkologii-Instytut im. M. Skłodowskiej- Curie, Oddział w Gliwicach, Min. Zdr.i Opieki Gliwic 1999: 8-83. Społ. w Warszawie,.
12.
Miettinen O.S., Nurminen M.: Comparative analysis of two rates. Stat. Med. 1985; 4: 213-226.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
