PRACA ORYGINALNA
Informowanie o środowiskowym ryzyku dla zdrowia związanym z zanieczyszczeniem powietrza w Krakowie, przez wybrane dzienniki lokalne z lat 2009–2013
Więcej
Ukryj
1
Zakład Zdrowia i Środowiska, Instytut Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu,
Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum, Kraków
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. G. Jasieńska
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. C.W. Włodarczyk
Autor do korespondencji
Bartosz Balcerzak
Zakład Zdrowia i Środowiska IZP UJCM
ul. Grzegórzecka 20, 31-531 Kraków
tel. 12 43 32 832
Med Srod. 2015;18(2):48-57
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Udowodniono naukowo, że zła jakość powietrza ma negatywny wpływ na ludzkie zdrowie. Jednym z miast, w których od wielu lat systematycznie odnotowuje się ponadnormatywną koncentrację pyłu zawieszonego PM10 jest Kraków. Stwarza to potrzebę informowania mieszkańców o środowiskowym ryzyku dla zdrowia, wynikającym z zanieczyszczenia powietrza. Do przekazywania informacji o środowiskowym ryzyku wykorzystywane są m.in. drukowane media masowego przekazu.
Celem badania jest ocena stopnia informowania o środowiskowym ryzyku dla zdrowia związanym z zanieczyszczeniem powietrza w Krakowie, przez wybrane dzienniki lokalne ukazujące się w latach 2009–2013.
Materiał i metody:
Przeprowadzono eksploracyjne badanie jakościowe, z komponentami badania ilościowego. Analizowano treść artykułów prasowych dotyczących zanieczyszczenia powietrza w Krakowie, opublikowanych w Dzienniku Polskim, Gazecie Krakowskiej i Gazecie Wyborczej w latach 2009–2013. Następnie zestawiono liczbę artykułów dotyczących zanieczyszczenia powietrza w Krakowie z roczną liczbą przekroczeń średniodobowej normy pyłu zawieszonego PM10 w Krakowie w latach 2009–2013 i na tej podstawie przedstawiono wykresy.
Wyniki:
Po analizie treści opublikowanych artykułów dotyczących zanieczyszczenia powietrza w Krakowie stwierdzono, że ich liczba wzrastała w latach 2009–2012, podczas gdy średnioroczna koncentracja pyłu PM10 ulegała zmniejszeniu.
Wnioski:
Stopień zanieczyszczenia powietrza w Krakowie nie był jedynym czynnikiem, który wpłynął na liczbę artykułów prasowych poświęconych temu tematowi, opublikowanych przez trzy wybrane dzienniki lokalne wydane w latach 2009–2013. Wydaje się, że inne kwestie (np. działalność ruchu społecznego – Krakowski Alarm Smogowy), także mogły mieć wpływ na zainteresowanie prasy codziennej zagadnieniami jakości powietrza.
FINANSOWANIE
badanie realizowane w ramach przygotowania pracy magisterskiej Agnieszki Magiery napisanej pod kierunkiem dra Bartosza Balcerzaka
REFERENCJE (21)
1.
Juda-Rezler K., Manczarski P.: Zagrożenia związane z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego i gospodarką odpadami komunalnymi. Nauka 2010; 4: 97-106.
2.
Jędrychowski W., Majewska R., Mróz E. i wsp.: Wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie (w:) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie: Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2011 roku. Kraków 2012: 23-24.
4.
Oudinet J.P., Méline J., Chełmicki W. et al.: Towards a multidisciplinary and integrated strategy in the assessment of adverse health effects related to air pollution: The case study of Cracow (Poland) and asthma. Environmental Pollution 2006; 143: 278-284.
5.
Europejska Agencja Środowiska: Z każdym oddechem. Poprawa jakości powietrza w Europie. Sygnały EEA 2013, Kopenhaga 2013: 4.
6.
Fitzpatrick M., Bonnefoy X.: Profile zawodowe, Publikacje Regionalne ŚOZ, Serie europejskie 1998; 82 (w:) Służby zdrowia środowiskowego w Europie. Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra med. Jerzego Nofera, Łódź 1999: 297-393.
7.
The Department of the Environment, Transport and the Regions: Smog Information Made Clear. Press Release, 19 November, HMSO, London 1997 (za:) Bickerstaff K., Walker G.: Clearing the Smog? public responses to air-quality information. Local Environment 1999; 4(3): 281-294.
8.
Wright R.Ch.: Mass communication. New York 1975 (za:) Michalczyk S.: Media lokalne w systemie komunikowania. Współczesne tendencje i uwarunkowania rozwojowe. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2000: 37.
9.
Cox R.: Environmental Communication and the Public Sphere. Third Edition. The University of North Carolina at Chapell Hill, SAGE Publications, Inc 2013: 366-367.
10.
Wakefield S.E.L., Elliott S.J.: Constructing the News: The Role of Local Newspapers in Environmental Risk Communication. The Professional Geographer 2003; 55(2): 216-226.
11.
Balcerzak B.: Alarm smogowy w Krakowie – program edukacyjny oparty na społeczności lokalnej. Raport ze wstępnej fazy programu. Szkoła Zdrowia Publicznego, Collegium Medicum UJ, Kraków 1996; 3.
13.
Kuzel A.J.: Sampling in qualitative inquiry (w:) Crabtree B.F., Miller W.L. (ed.): Doing qualitative research. Research Methods for Primary Care Series 1992; 3 (za:) Miles M.B., Huberman A.M.: Analiza danych jakościowych. Trans Humana, Białystok 2000: 29.
14.
Patton M.Q.: Qualitative evaluation and research methods 2nd ed., Sage, Newbury Park, CA 1990 (za:) Miles M. B, Huberman A. M.: Analiza danych jakościowych. Trans Humana, Białystok 2000: 29.
15.
Miles M.B., Huberman A.M.: Analiza danych jakościowych. Trans Humana, Białystok 2000: 100.
16.
European Environment Agency: Air quality in Europe – 2013 report. EEA 2013: 6-7.
17.
Piontek D.: Tabloidyzacja i dziennikarstwo. Znak 2011; 670: 78-87.
18.
McCombs M.E., Shaw D.L.: The Agenda-setting Function of Mass Media. The Public Opinion Quarterly 1972; 36 (za:) Piontek D.: Tabloidyzacja i dziennikarstwo. Znak 2011; 670, 78-87.
19.
Yopp J.J., McAdams K.C., Thornburg R.M.: Reaching audiences: A guide to media writing (5th ed.). Allyn & Bacon, Boston 2009 (za:) Cox R.: Environmental Communication and the Public Sphere. Third Edition. The University of North Carolina at Chapell Hill, SAGE Publications, Inc 2013: 149:150, 366.
20.
Anderson, A.: Media, culture, and the environment, New Brunswick, NJ: Rutgers University Press (za:) Cox R.: Environmental Communication and the Public Sphere. Third Edition. The University of North Carolina at Chapell Hill, SAGE Publications, Inc 2013: 151.