PRACA POGLĄDOWA
Lekarski etos w relacjach z pacjentem
Więcej
Ukryj
1
Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu, Zakład Polityki Zdrowotnej
2
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Wydział Filozoficzny
Autor do korespondencji
Edmund Anczyk
Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego
41-200 Sosnowiec, Kościelna 13
tel. 032 266 08 85
Med Srod. 2010;13(1):123-128
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Głównym celem niniejszego artykułu jest prezentacja najpopularniejszych metafor słownych (służba, powołanie,
sztuka) używanych w celu definiowania etosu lekarskiego w mowie potocznej i sprawdzenie ich oddziaływania
na codzienną praktykę kliniczną. Metaforycznie pojmowany etos lekarski jest przez nas definiowany, a następnie konfrontowany z rzeczywistość – obecnie ukonstytuowaną formą organizacji służby zdrowia. Uważamy
obszar relacji interpersonalnych (relacje lekarz-pacjent) za główne pole realizacji postulatów etyki zawodowej (zarówno postulatów zawierających się w metaforyzacjach etosu, jak i skodyfikowanych zasad etycznych takich jak
Kodeks Etyki Lekarskiej). Zauważamy, że zjawisko reifikacji pacjenta jest jedną z głównym przeszkód stojących
na drodze pełnej realizacji etosu zawodowego w codziennej pracy lekarza. W artykule pokazujemy, że nawet metaforycznie pojmowany etos lekarski wywiera istotny wpływ na praktykę zawodową i efektywność leczenia, dlatego też nie należy ignorował tego zjawiska przy ustalaniu standardów odpowiedzialności zawodowej
The main idea of this article was to present the most popular verbal metaphors (service, calling, art) used to
describe medical ethos in common language and to see what impact they have on everyday clinical practice.
Metaphorical ethos of a physician is defined, and then confronted with the reality of organization of medical
assistance. We regard the area of interpersonal relations with the patient as a main field of realization of postulates of professional ethics (both metaphorical and those common-use postulates and codified as Codex of Medical Ethics). Also we regard the phenomenon of reification as one of the main impediments on a way of realization of medical ethos in an everyday work of a physician. In the article we conclude that even metaphorically formulated professional ethos has a substantial influence on medical practice and therapy effectiveness, and therefore can’t be underestimated, when we are determining standards of professional responsibility.
REFERENCJE (15)
1.
Klee E.: Auschwitz. Medycyna III Rzeszy i jej ofiary. Universitas, Kraków 2005, s. 58-88.
2.
Klee E.: Auschwitz… (op. cit.), s. 197.
3.
Por. Grzymkowska M.: Standardy bioetyczne w prawie europejskim. Wolters Kluwer, Warszawa 2009: s. 24-29.
4.
Kodeks etyki lekarskiej : tekst jednolity z dnia 2 stycznia 2004 r., zawierający zmiany uchwalone w dniu 20 września 2003 r. przez Nadzwyczajny VII Krajowy Zjazd Lekarzy. Naczelna Izba Lekarska, Warszawa 2004.
5.
Załęski P.: Typy idealne w socjologii religii Maxa Webera: analiza struktury kategoryzującej pola religijnego. „Kultura i Społeczeństwo” 2003, nr 1, s. 45-51.
6.
Por. Meador C.K.: Lekarz doskonały. Sanmedica, Warszawa 1995.
7.
Gordon T., Edwards S.: Pacjent jako partner. Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1999: s. 17-23.
8.
Hartman J.: Bioetyka dla lekarzy. Wolters Kluwer, Warszawa 2009: s. 54.
9.
Aleksandrowicz J.: Studia medyczne a etos zawodu lekarza. Akademia Medyczna w Krakowie, Kraków 1987: s. 115-116.
10.
Hartman J: Bioetyka… (op. cit.), s. 56.
11.
Hartman J: Bioetyka… (op. cit.), s. 57.
12.
Por. Szewczyk K.: Etyka i deontologia lekarska. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 1994: s. 156.
13.
Rosiński F.M.: Szaman syberyjski a człowiek chory. (w:) Płonka- Syroka B. (red.): Relacje lekarz–pacjent w aspekcie społecznym, historycznym i kulturowym, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005: s. 35-54.
14.
Dignas B.: A Day In The Life of a Greek Sanctuary. (w) Ogden D. (ed.): A Companion to Greek Religion, Blackwell Publishing, Oxford 2007: s. 163-177,.
15.
Binczyk E.: Nieklasyczna socjologia medycyny Michela Foucault. Praktyki medykalizacji jako praktyki władzy. (w) Piątkowski W., Titkow A.: W stron´ socjologii zdrowia, Wydawnictwo UMCS, Lublin: s. 181-193.