PRACA ORYGINALNA
Świadomość studentów uczelni medycznych na temat nałogu używania e-papierosów
Więcej
Ukryj
1
Department of Chemistry, Medical University of Silesia, Katowice, Faculty of Medical Sciences in Zabrze, Poland
Autor do korespondencji
Paweł Janusz Mroczek
Department of Chemistry, Medical University of Silesia, Katowice, Faculty of Medical Sciences in Zabrze, Poland
Med Srod. 2023;26(3-4):60-66
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Od wprowadzenia na rynek papierosów elektronicznych (e-papierosów) stały się one w krótkim czasie niezwykle popularne, zwłaszcza wśród młodzieży. Skonstruowano je jako „zdrowsze” od tradycyjnych papierosów źródło nikotyny. Miały również być pomocne w rzuceniu palenia. Badania wykazały jednak, że są one źródłem rakotwórczych substancji takich jak formaldehyd i acetaldehyd, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, nitrozoamin oraz metale ciężkie. Stosowanie e-papierosów może prowadzić do rozwoju chorób cywilizacyjnych. Produkty powstające podczas używania e-papierosów mogą być również szkodliwe dla biernych palaczy.
Materiał i metody:
W autorskim badaniu ankietowym, przeprowadzonym w latach 2022–2023, uczestniczyło 79 studentów (32 mężczyzn oraz 47 kobiet) kierunku lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, w wieku 19–37 lat.
Wyniki:
Spośród ankietowanych 28 osób zadeklarowało palenie tradycyjnych papierosów, a 21 – używanie e-papierosów. Większość palaczy e-papierosów (52,4%) zużywa mniej niż 2 ml liquidu na dobę. Ponad 90% badanych pali w pomieszczeniach, w których znajdują się osoby niepalące. Prawie 91% wszystkich ankietowanych było narażonych biernie na wyziewy z e-papierosów. Na pytanie o toksyczne związki powstające w procesie waporyzacji liquidu niemal połowa badanych (46,7%) odpowiedziała: „nie wiem”. Drugą najczęstszą odpowiedzią była: „związki kancerogenne” bez podania nazw, a kilka osób wspomniało o metalach ciężkich.
Wnioski:
Zdecydowana większość ankietowanych była narażona na bierne palenie e-papierosów. Wielu ankietowanych nie posiadała wiedzy na temat szkodliwych substancji zawartych w dymie e-papierosowym lub udzielało odpowiedzi niepoprawnych.
Introduction and objective:
Since the introduction of electronic cigarettes (e-cigarettes), they have become popular in a short period of time, especially among youths. They are considered to be a healthier nicotine delivery system than cigarettes and supposed to be helpful in quitting smoking. However, studies have shown that they are a source of carcinogens such as, formaldehyde and acetaldehyde, polycyclic aromatic hydrocarbons, nitrosamines and heavy metals. The use of e-cigarettes can lead to the development of civilization diseases. The components of e-cigarette aerosol can also be harmful to people passively exposed to them.
Material and methods:
A questionnaire survey was conducted in 2022–2023 in a group of 79 medical students (47 women and 32 man) aged 19–37 at the Medical University of Silesia in Katowice, south-west Poland.
Results:
In the surveyed group of students, 28 reported smoking traditional cigarettes and 21 reported using e-cigarettes. Most e-cigarette smokers (52.4%) use less than 2ml of liquid per day. E-cigarettes are most often used at parties and in combination with alcohol. More than 90% of e-smokers smoke in rooms where non-smokers are present. Nearly 91% of respondents were passively exposed to e-cigarette vapour. When asked about toxic compounds formed during the process of liquid vaporization, nearly half of respondents (46.7%) answered ‘don’t know’. The second most common answer was ‘carcinogenic compounds’, and some mentioned heavy metals.
Conclusions:
The vast majority of respondents were exposed to passive smoking of e-cigarettes. Many respondents had no knowledge of the harmful substances contained in e-cigarette smoke or gave incorrect answers.
REFERENCJE (56)
1.
Ślęzak D, Nadolny K, Synoweć J. Czy e-papierosy są mniej szkodliwe od tradycyjnych? Borgis Med Rodz. 2017;20(4):310–312. doi:10.25121/MR.2017.20.4.310.
2.
Bartoń A, Knysak J, Bębenek P, et al. Tobacco smoking – popularity and main trends on research. Med Środow. – Environ Med. 2014;17(4):7–18.
3.
Chmielewski J. Substancje chemiczne w e-papierosach i ich wpływ na zdrowie człowieka. Przem Chem. 2020;99(5):756–770. doi:10.15199/62.2020.5.15.
4.
Murthy VH. E-cigarette use among youth and young adults: a major public health concern. JAMA Pediatr. 2017;171:209–10. doi:10.1001/jamapediatrics.2016.4662.
5.
Szpringer M, Makowska A, Olędzka M. Uzależnienie od nikotyny i ocena skuteczności rzucania palenia u dorosłych. Med Środow. – Environ Med. 2016;1(19):43–50.
6.
Korfei M. The underestimated danger of E-cigarettes – also in the absence of nicotine. Respir Res. 2018;19:159. doi:10.1186/s12931-018-0870-4.
7.
Klager S, Vallarino J, MacNaughton P. Flavoring chemicals and aldehydes in e-cigarette emissions. Environ Sci Technol. 2017; 51(18):10806–10813. doi:10.1021/acs.est.7b02205.
8.
Khlystov A, Samburova V. Flavoring compounds dominate toxic aldehyde production during e-cigarette vaping. Environ Sci Technol. 2016;50(23):13080–5. doi:10.1021/acs.est.6b05145.
9.
Szyfter K, Napierała M, Florek E, et al. Czy używanie e-papierosów wpływa na występowanie raka krtani? Postępy Chirurgii Głowy i Szyi. 2018;2:7–12.
10.
Goniewicz ML, Knysak J, Gawron M, et al. Levels of selected carcinogens and toxicants in vapor from electronic cigarettes. Tob Control. 2014; 23(2):133–139. doi:10.1136/tobaccocontrol-2012-050859.
11.
IARC Working Group on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. Chemical agents and related occupations. A review of Human carcinogens. IARC Monogr Eval Carcinog Risks Hum. 2012;100F:401–435.
12.
IARC Working Group on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. Reevaluation of Some Organic Chemicals, Hydrazine and Hydrogen Peroxide. IARC Monogr Eval Carcinog Risks Hum. 1999;71:319–335.
13.
IARC Working Group on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. Acrolein, crotonaldehyde, and arecoline. IARC Monogr Identif Carcinog Hazards Hum. 2021;128:1–335.
14.
Darabseh M., Selfe J, Morse CI, et al. Is vaping better than smoking for cardiorespiratory and muscle function? Multidiscip Respir Med. 2020;15(1):674. doi:10.4081/mrm.2020.674.
15.
Kim SA, Smith S, Beauchamp C, et al. Cariogenic potential of sweet flavors in electronic-cigarette liquids. PLoS One. 2018;13:e020371. doi:10.1371/journal.pone.0203717.
16.
European Commission, Scientific Committee on Health, Environmental and Emerging Risks (SCHEER), Scientific Opinion on electronic cigarettes, 16 April 2021.
https://health.ec.europa.eu/sy... (access: 13.7.2023).
17.
Rankin G, Wingfors H, Uski O, et al. The toxic potential of a fourth-generation E-cigarette on human lung cell lines and tissue explants. J Appl Toxicol. 2019;39(8):1143–1154. doi:10.1002/jat.3799.
18.
Pinto MI, Thissen J, Hermes N, et al. Chemical characterization of the vapour emitted by an e-cigarette using a ceramic wick-based technology. Sci Rep. 2022;12:16497.
https://doi.org/10.1038/s41598....
19.
Visser WF, Klerx WN, Cremers H, et al. The health risks of electronic cigarette use to bystanders. Int J Env Res Public Health. 2019;16(9):1525. doi.org/10.3390/ijerph16091525.
20.
IARC Working Group on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. Personal Habits and Indoor Combustions. A review of human carcinogens. IARC Monogr Eval Carcinog Risks Hum. 2012;100E:319–332.
21.
Trojanowska M, Świetlik R. Wpływ palenia papierosów na ryzyko zdrowotne mieszkańców miast wywołane środowiskową ekspozycją inhalacyjną na metale ciężkie (As, Cd, Ni). Med Środow. – Environ Med. 2016;9(3):23–30. doi:10.19243/2016303.
22.
Ochwanowska E, Stanisławska I, Łyp M, et al. Wpływ dymu tytoniowego na płodność mężczyzn. Med Środow. – Environ Med. 2017;20(2): 46–51. doi:10.19243/2017206.
23.
Pham K, Huynh D, Le L, et al. E-cigarette promotes breast carcinoma progression and lung metastasis: macrophage-tumor cells crosstalk and the role of CCL5 and VCAM-1. Cancer Lett. 2020;491:132–45. doi:10.1016/j.canlet.2020.08.010.
24.
Lee HW, Park SH, Weng MW, et al. E-cigarette smoke damages DNA and reduces repair activity in mouse lung, heart, and bladder as well as in human lung and bladder cells. PNAS. 2018;115(7):E1560–1569.
https://doi.org/10.1073/pnas.1....
25.
Canistro D, Vivarelli F, Cirillo S, et al. E-cigarettes induce toxicological effects that can raise the cancer risk. Sci Rep. 2017;7(1):2028. doi:10.1038/s41598-017-02317-8.
26.
Szukalska M, Szyfter K, Florek E, et al. Electronic Cigarettes and Head and Neck Cancer Risk – Current State of Art. Cancers 2020;12:3274. doi:10.3390/cancers12113274.
27.
Sitarz AM, Wójtowicz A. Wpływ dymu tytoniowego na płodność kobiety. Med Środow. – Environ Med. 2015;18(2):11–16.
28.
Havard A, Chandran J, Oei JL. Tobacco use during pregnancy. Addiction. 2022;117:1801–1810. doi.org/10.1111/add.15792.
29.
Gordon T, Karey E, Rebuli ME, et al. E-Cigarette Toxicology. Annu Rev Pharmacol Toxicol. 2022;62:301–322. doi:10.1146/annurevpharmtox-042921-084202.
30.
Tzortzi A, Kapetanstrataki M, Evangelopoulou V, et al. A systematic literature review of E-cigarette-related illness and injury: Not just for the respirologist. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(7):2248. doi:10.3390/ijerph17072248.
31.
Rebuli ME, Rose JJ, Noel A, et al. The E-cigarette or Vaping Product Use–Associated Lung Injury Epidemic Pathogenesis, Management, and Future Directions. An Official American Thoracic Society Workshop Report. Ann Am Thorac Soc. 2023;20(1):1–17. doi:10.1513/AnnalsATS.202209-796ST.
32.
Staudt M, Salit J, Kaner RJ, et al. Altered lung biology of healthy never smokers following acute inhalation of E-cigarettes. Respir Res. 2018;19:78.
https://doi.org/10.1186/s12931....
33.
Damay VA, Setiawan, Lesmana R, et al. Electronic cigarette and atherosclerosis: A comprehensive literature review of latest evidences. Int J Vasc Med. 2022;2022:4136811. doi:10.1155/2022/4136811.
34.
Górna I, Napierala M, Florek E, Electronic Cigarette Use and Metabolic Syndrome Development: A Critical Review. Toxics. 2020;8(4):105. doi:10.3390/toxics8040105.
35.
Siqueira LM. Nicotine and Tobacco as Substances of Abuse in Children and Adolescents. Pediatrics. 2017;139(1):e20163436. doi:10.1542/peds.2016-3436.
36.
Skotsimara G, Antonopoulos A, Oikonomou E, et al. Cardiovascular effects of electronic cigarettes: A systematic review and meta-analysis. Eur J Prev Cardiol. 2019;26(11):1219–1228. doi:10.1177/2047487319832975.
37.
Benowitz NL, Fraiman JB. Cardiovascular effects of electronic cigarettes. Nat Rev Cardiol. 2017;14(8):447–456. doi:10.1038/nrcardio.2017.36.
38.
Gallus S, Lugo A, Stival Ch, et al. Electronic cigarette use in 12 European countries: results from the TackSHS survey. J Epidemiol. 2023;33(6):276–284.
https://doi.org/10.2188/jea.JE....
39.
Tigova O, Amalia B, Castellano Y, et al. Secondhand exposure to e-cigarette aerosols among smokers: A cross-sectional study in six European countries of the EUREST-PLUS ITC Europe Surveys. Tob Induc Dis. 2018;16(2):A11. doi:10.18332/tid/99117.
40.
Marcham Ch, Springston JP Jr. Electronic cigarettes in the indoor environment. Rev Environ Health. 2019;34(2):105–124. doi:10.1515/reveh-2019-0012.
41.
Amalia B, Liu X, Lugo A, et al. Exposure to secondhand aerosol of electronic cigarettes in indoor settings in 12 European countries: data from the TackSHS survey. Tob Control. 2021;30(1):49–56. doi:10.1136/tobaccocontrol-2019-055376.
42.
Czogala J, Goniewicz ML, Fidelus B, et al. Secondhand exposure to vapors from electronic cigarettes. Nicotine Tob Res 2014;16(6):655–62. doi:10.1093/ntr/ntt203.
43.
Kaleta D, Wojtysiak P, Polańska K. Use of electronic cigarettes among secondary and high school students from a socially disadvantaged rural area in Poland. BMC Public Health. 2016;16:703. doi:10.1186/s12889-016-3417-y.
44.
Goniewicz ML, Gawron M, Nadolska J, et al. Rise in electronic cigarette use among adolescents in Poland. J Adolesc Health. 2014;55(5):713–5. doi:10.1016/j.jadohealth.2014.07.015.
45.
Seiler-Ramadas R, Sandner I, Haider S, et al. Health effects of electronic cigarette (e-cigarette) use on organ systems and its implications for public health. Wien Klin Wochenschr. 2021;133:1020–1027.
https://doi.org/10.1007/s00508....
46.
Glantz SA, Bareham DW. E-cigarettes: use, effects of smoking, risks, and policy implications. Annu Rev Public Health. 2018;39:215–35. doi:10.1146/annurev-publhealth-040617-013757.
47.
Farrell KR, Weitzman M, Karey E, et al. Passive exposure to e-cigarette emissions is associated with worsened mental health. BMC Public Health. 2022;22:1138.
https://doi.org/10.1186/s12889....
49.
Yeh K, Li L, Wania F, et al. Thirdhand smoke from tobacco, e-cigarettes, cannabis, methamphetamine and cocaine: Partitioning, reactive fate, and human exposure in indoor environments. Environ Int. 2022;160:107063. doi:10.1016/j.envint.2021.107063.
50.
Schober W, Fembacher L, Frenzen A, et al. Passive exposure to pollutants from conventional cigarettes and new electronic smoking devices (IQOS, e-cigarette) in passenger cars. Int J Hyg Environ Health. 2019;222(3):486–493. doi:10.1016/j.ijheh.2019.01.003.
51.
Ballbe M, Martínez-Sánchez JM, Sureda X, et al. Cigarettes vs. e-cigarettes: Passive exposure at home measured by means of airborne marker and biomarkers. Environ Res. 2014;135:76–80. doi:10.1016/j.envres.2014.09.005.
52.
Amalia B, Fu M, Figova O, et al. Exposure to secondhand aerosol from electronic cigarettes at homes: A real-life study in four European countries. Sci Total Environ. 2023;854:158668.
http://dx.doi.org/10.1016/j.sc....
53.
Martínez-Sánchez J, Ballbe M, Perez-Ortuno R, et al. Secondhand exposure to aerosol from electronic cigarettes: pilot study of assessment of tobacco-specific nitrosamine (NNAL) in urine. Gac Sanit. 2019;33(6):575–578. doi:10.1016/j.gaceta.2018.07.016.
54.
Tzortzi A, Teloniatis S, Matiampa G, et al. Passive exposure to e-cigarette emissions: immediate respiratory effects. Tob Prev Cessation. 2018;4:1–8. doi:10.18332/tpc/89977.
55.
Bayly JE, Bernat D, Porter L, et al. Secondhand exposure to aerosols from electronic nicotine delivery systems and asthma exacerbations among youth with asthma. CHEST. 2019;155(1):88–93. doi:10.1016/j.chest.2018.10.005.
56.
Campo L, Vecera F, Fustinoni S. Validation of a questionnaire to assess smoking habits, attitudes, knowledge, and needs among university students: a pilot study among obstetrics students. Int J Environ Res Public Health. 2021;18(22):11873. doi:10.3390/ijerph182211873.