PRACA ORYGINALNA
Mikrobiologiczna jakość powietrza w obiektach inwentarskich gospodarstw rolnych
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Rolniczo Ekonomiczny, Katedra Ochrony Środowiska Rolniczego.
Kierownik Katedry: prof. dr hab. E. Boligłow
2
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Wydział Rolniczo Ekonomiczny, Katedra Mikrobiologii.
Kierownik Katedry: dr hab. inż. M. Chmiel
Autor do korespondencji
Dariusz Ropek
Katedra Ochrony Środowiska Rolniczego
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
al. Mickiewicza 21, 31-120 Kraków
tel. +48 12 6624402
Med Srod. 2016;19(3):16-22
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W obiektach inwentarskich często powstaje specyficzny mikroklimat stwarzający odpowiednie warunki dla zasiedlenia i życia różnorodnych mikroorganizmów. Z punktu widzenia sanitarno-epidemiologicznego obecność bakterii nawet potencjalnie patogennych, a w szczególności grzybów i ich produktów metabolicznych może zagrażać zdrowiu i życiu człowieka oraz egzystencji zwierząt hodowlanych. Celem badań była ocena jakości mikrobiologicznej powietrza w budynkach inwentarskich w gospodarstwach rolnych. Pomiary aerozolu biologicznego wykonywano w obiektach inwentarskich takich jak obory, stodoła, kurnik i budynek spichlerza. Próbki powietrza pobierano przy użyciu 6-stopniowego impaktora Andersen. W trakcie poboru próbek wykonywano także pomiary temperatury oraz wilgotności względnej powietrza przy wykorzystaniu urządzenia Kestrel 4000. Analiza ilościowa wykazała, że stężenia aerozolu biologicznego w badanych obiektach inwentarskich i gospodarczych były wyższe niż dla powietrza zewnętrznego. Najwyższe stężenia aerozolu
bakteryjnego jak i grzybowego stwierdzono w oborach. Analiza jakościowa mikroorganizmów wyizolowanych z próbek powietrza wykazała, że dominującymi gatunkami w badanych obiektach były bakterie z rodzajów Staphylococcus, Micrococcus, Bacillus oraz grzyby z rodzajów
Alternaria, Aspergillus, Cladosporium i Penicillium. Na podstawie
przeprowadzonych badań wykazano, że najwyższe stężenia bioaerozolu występowały w obiektach, w których nagromadzone były odchody zwierząt oraz panowała w nich podwyższona wilgotność tj. powyżej wartości 70% i była niewłaściwa wentylacja.
Specific microclimate is often present in livestock buildings, which creates conditions suitable for the invasion and development of various microorganisms. From the sanitary-epidemiological point of view, the presence of even potentially pathogenic bacteria, and in particular fungi and their metabolic products, may endanger human life and health and the livestock.
The aim of this study was to characterize microbial quality of livestock buildings in farms. The air samples were collected in farming buildings, such as cow houses, hen house, barn and granary. Bioaerosol samples were collected using a six-stage Andersen impactor. During sampling, air relative humidity (RH) and temperature were measured with thermohigrometer Kestrel 4000. Qualitative evaluation of the air microflora isolated from air revealed that the dominant microorganisms were bacteria from the genera Staphylococcus, Micrococcus, and Bacillus and fungi: Alternaria, Aspergillus, Cladosporium and Penicillium. On the basis of the results it was found that the highest concentration of bioaerosol was in buildings where sanitary standards were not met – animal faeces were not removed, air humidity was above 70% and the ventilation was insufficient.
REFERENCJE (18)
1.
Sadowiec K, Russel S. Zagrożenia bakteriologiczne w budynkach inwentarskich. Interdyscyplinarne zagadnienia w inżynierii i ochronie środowiska. Tom 3 Praca zbiorowa pod red. Teodory M. Traczewskiej Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2013, p. 601-607.
2.
Szadkowska-Stańczyk I, Bródka K, Buczyńska A. Ocena narażenia na bioaerozole pracowników zatrudnionych przy intensywnej hodowli trzody chlewnej. Medycyna Pracy 2010; 61(3):257-269.
3.
Plewa-Tutaj K, Pietras-Szewczyk M, Lonc E. Próba oceny rozkładu przestrzennego zanieczyszczeń mikrobiologicznych w powietrzu na terenie i w sąsiedztwie wybranej fermy drobiu. Ochrona Środowiska 2014;36(2):21-28.
4.
Buczyńska A, Szadkowska-Stańczyk I. Problemy higieny pracy i zagrożenia zdrowotne towarzyszące intensywnej produkcji trzody chlewnej. Medycyna Pracy 2010;61(3):323- 331.
5.
Sadowiec K, Zielińska-Polit B, Russel S. Ocena liczebności bakterii Pseudomonas fluorescens w powietrzu w wybranym budynku inwentarskim. Tom 3 Praca zbiorowa pod red. Teodory M. Traczewskiej Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2013, p. 719-725.
6.
Domsch KH, Gams W, Traute-Heidi A. Compedium of Soil Fungi. Harcourt Brace Jovanovich Publishers, Academic Press, London 1980.
7.
Raper KB, Fennel DI. The Genus Aspergillus. Williams and Wilkins Co., Baltimore 1965.
8.
Samson RA, Hoekstra ES, Frisvad JC. Introduction to Food– and Airborne Fungi. Seventh Edition. Centraalbureau voor Schimmelcultures, Utrecht 2004.
9.
Seedorf J. An emission inventory of livestock-relatedbioaerosols for Lower Saxony, Germany. Atmospheric Environment 2004;38:6565-6581.
10.
Roussel S, Sudre B, Reboux G i wsp. Exposure to moulds and actinomycetes in Alpine farms: A nested environmental study of the PASTURE kohort. Environmental Research 2011;111:744-750.
11.
Polska Norma, PN-89/Z-04/04111/02. Ochrona czystości powietrza. Badania mikrobiologiczne. Oznaczenie liczby bakterii w powietrzu atmosferycznym (imisja) przy pobieraniu próbek metodą aspiracyjną i sedymentacyjną.
12.
Polska Norma, PN-89/Z-04/04111/03. Ochrona czystości powietrza. Badania mikrobiologiczne. Oznaczenie liczby grzybów mikroskopowych w powietrzu atmosferycznym (imisja) przy pobieraniu próbek metodą aspiracyjną i sedymentacyjną.
13.
Górny RL. Biologiczne czynniki szkodliwe: normy, zalecenia i propozycje wartości dopuszczalnych. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004;3(41):17-39.
14.
Górny RL. Aerozole biologiczne – rola normatywów higienicznych w ochronie środowiska i zdrowia. Medycyna środowiskowa 2010;13(1):41-51.
15.
Kiliszczyk A, Podlaska B, Sadowiec K i wsp. Ocena występowania grzybów oraz amoniaku i metanu w powietrzu w wybranym budynku inwentarskim. Woda-Środowisko- Obszary Wiejskie 2013;3(43):79-89.
16.
Wlazło A, Pastuszka JS, Łudzeń-Izbińska B. Ocena narażenia na aerozol bakteryjny pracowników niedużej oczyszczalni ścieków. Medycyna Pracy 2002;53(2):109-114.
17.
Więcek E. Kryteria zdrowotne pobierania próbek aerozoli w środowisku pracy. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011;2(68):5-21.
18.
Nasir ZA, Colbeck I, Sultan S, Ahmed S. Bioaerosols in residential micro-environments in low income countries: A case study from Pakistan. Environmental Pollution 2012;168: 15-22.