LIST DO REDAKCJI
Nanocząstki, nanotechnologia – potencjalne zagrożenia środowiskowe i zawodowe
1
Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu Dyrektor: dr n. med. P. Z. Brewczyński
Autor do korespondencji
Henryka Langauer-Lewowicka
41-200 Sosno wiec, skr. poczt. 115 tel. 32 292 49 65 (dom)
41-200 Sosno wiec, skr. poczt. 115 tel. 32 292 49 65 (dom)
Med Srod. 2014;17(2):7-14
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Artykuł omawia aktualny stan wiedzy nt. ryzyka związanego z wpływem nanocząstek projektowanych i nanotechnologii na środowisko i zdrowie. Nanotechnologia znalazła szerokie zastosowanie m.in. w ochronie zdrowia, rolnictwie, transporcie, energetyce, technologiach informatycznych. Szeroko debatowane są obecnie zarówno dobrodziejstwa, jak ryzyko, związane z zastosowaniem nanocząstek projektowanych. Do najważniejszych zadań nauki o nanocząsteczkach należy opracowanie właściwych kryteriów oceny ryzyka, związanego z narażeniem środowiskowym i zawodowym na nanomateriały.
The paper presents some information about current state of knowledge of the risk of engineered nanoparticles and nanotechnology for the environment and human health. The nanotechnology influences all industrial and public sectors including healthcare, agriculture, transport, energy, information and communication technologies. Both, the potential benefits and risks, associated with the application of engineered nanoparticles have been widely debated in recent years. The most important problem for the future research i the evaluation of the risk associatedwith nanomaterials exposure.
REFERENCJE (44)
1.
Warheit D.B., Sayes M.Ch., Reed K.L., et al.: Health effects for assesing hazards and risk. Pharmacol. Therapeutics 2008; 120: 35-42.
2.
Snopczyński T., Góralczyk K., Czaja K. i wsp.: Nanotechnologia – możliwości zagrożenia. Roczn. PZH 2009; 60(2): 101- 111.
3.
Slezakova K., Morais S., Maria do Carmo Pereira: Atmospheric Nanoparticles and Their Impacts on Public Health. Dr Alfonso Rodrigues-Morales (ed.), 2013. ISBN: 978-953-51- 1121-4, DOI: 10.5772/54775.
4.
Nowack B., Bucheli T.D.: Occurence, behavior and effects of nanoparticles in the environment. Environ Pollution 2007; 150: 5-12.
5.
Makles Z.: Nanomateriały nowe możliwości, nowe zagrożenia. Bezpieczeństwo Pracy 2005; 2: 2-4.
6.
Moore M.N.: Do nanoparticles present ecotoxicological risk for the health of the aquatic environment? Environment International 2006; 32: 967-976.
7.
Szponder D.K.: Nanomateriały w środowisku – korzyści i zagrożenia. V Krakowska Konferencja Młodych Uczonych. Kraków 2010; 375-385.
8.
Dietl T.: Nanotechnologie przyszłości. Polska Akademia Nauk, Prace Komisji Zagrożeń Cywilizacyjnych 2006; 7: 15- 28.
9.
Zhang B., Misak H., Dhanasekaran P.S., et al.: Environmental Impacts of Nanotechnology and its Products. Proceedings of the 2011 Midwest Section Conference of the American Society for Engineering Education, 1-9.
10.
Theodore L., Kunz R.: Nanotechnology: Environmental Implications and Solutions. John Wiley & Sons Hoboken, NJ, USA 2005, 1-6.
11.
Lin Y.M., Dimitrakopoulos K.A., Jenkins D.B., et al.: 100- GHz Transistors from Wafer-Scale Epitaxial Graphene. Science 2010; 327: (5966) 662-2010.
13.
Sobczak J.: Wybrane aspekty nanotechnologii i nanomateriałów. Kompozyty (Composites) 2003; 3/8: 385-391.
14.
Suri S.S., Fenniri H., Singh B.: Nanotechnology-based drug delivery systems. J Occup Med Toxicol 2007; 2: 16, 1-6.
15.
Maliszewska-Mazur M.: Nanotechnologia – nowe wyzwania, nowe możliwości i nowe problemy. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, 2010; 45: 153-161.
16.
Sudarenko V.: Nanotechnology: balancing benefits and risks to public health and the environment. Coucil of Europe Parliamentary Assembly AS (Soc) Inf, 17 January, 2013; 03: 1-16.
17.
Jakubczyk E.: Nanotechnologia w technologii żywności. Przemysł spożywczy 2007; 4: 16-22.
18.
Stander L., Theodore L.: Environmental Implications of Nanotechnology – An Update. Int J Environ Res Public Health 2011; 8: 470-479.
19.
Hristozov D., Malsch I.: Hazard and Risk of Engineered Nanoparticles for the Environment and Human Health Sustainability 2009; 1: 1161-1194.
20.
Calvin V.L.: The potential environmental impact of engineered nanomaterials. Nature biotechnology 2003; 21, 10: 1166- 1170.
21.
Bujak-Pietrek S.: Narażenie na nanocząstki w środowisku pracy jako zagrożenie dla zdrowia. Problemy oceny ekspozycji zawodowej. Med Pr 2010; 61(2): 183-189.
22.
Bystrzejewska-Piotrowska G., Golimowski J., Urban P.L.: Nanoparticles: their potential toxicity, waste and environmental management. Vaste Management 2009; 299: 2587-2595.
23.
Ge Y., Schimel J.P., Holden P.A.: Evidence for negative effects of TiO2 and ZnO nanoparticles on soil bacterial communities. Environ Sci Technol 2011; 45: 1659-1664.
24.
Wang B., Feng W.Y., Wang T.C., et al.: Acute toxicity of nano and micro-scale zine powder in healthy adult mice. Toxicol Lett 2006; 161: 115-123.
26.
Gonzales L., Lison D., Kirsch-Volders M.: Genotoxicity of engineered nanomaterials. A critical review. Nanotoxicol 2008; 2(4): 252-273.
27.
Tao X., Fortner J.D., Zhang B., et al.: Effects of aqueous stable fullerene nanocristals (nC60) on Daphnia magna: Evaluation of sub-lethal reproductive responses and accumulation. Chemosphere 2009; 77: 1482-1487.
28.
Handy R.D., Henry T.B., Scown B.D., et al.: Manufactured nanoparticles their uptake and effects on fish. A mechanistic analysis. Ecotoxicology 2008; 17, 5: 396-409.
29.
Navarro E., Baun A., Behra R. et al.: Environmental behavior and ecotoxicity of engineered nanoparticles to algae, plants and fungi. Ecotoxicology 2008; 17: 372-386.
30.
Donaldson K., Stone V.: Currents hypothesis on the mechanism of toxicity of ultrafine particles. Ann Inst Super Sanita 2003; 39: 405-410.
31.
Lin N., Xia T., Nel A.E.: The role of oxidative stress in ambient particulate matter induced lung disease and its implications in the toxicity of engineered nanoparticles. Free Radic Biol Med 2008; 44: 1689-1699.
32.
Uibel S., Takemura M., Mueller D., et al.: Nanoparticles and cars – analysis of potential sources. J Occup Med Toxicol 2012; 7, 13: 1-5.
33.
Chow J.C., Watson J.G.: Review of measurement methods and Compositions for ultrafine particles. Aerosol and Air Quality Research 2007; 7, 2: 121-173. ISSN: 2071-1409.
34.
Anastasio C., Martin S.T.: Atmospheric nanoparticles. In: Nanoparticles and the Environment. J.F. Banfield, A. Narrotsky (ed.): Mineralogical Society of America 2001; 293-349. ISBN: 0-939950-56-1, Washington DC.
35.
Owen R., Depledge M.: Nanotechnology and the environment: Risk and rewards. Marine Pollution Bulletin 2005; 50: 609-612.
36.
Uskovic V.: Nanotechnologies: What we do not know. Technology in Society 2007; 29: 43-61.
37.
Schulte P.A., et al.: Issues in development of epidemiologic studies of workers exposed to engineered nanoparticles. J. Occup Environ Med 2009; 51(3): 323-335
38.
Cheng Y.H., Chao Y.C., Wu C.H., et al.: Measurement of ultrafine particles concentrations and size distribution in an iron foundry. J Hazard Mater 2008; 158(1): 124-130.
39.
Hansen S., Michelson E., Kamper A., et al.: Categorization framework to aid exposure assesement of nanomaterials in consumer products. Ecotoxicology 2008; 17: 438-447.
40.
Siegrist M.: Factors influencing public acceptance of innovative food technologies and products. Trend Food Sci Technol 2008; 19(11): 603-608.
41.
Cobb M.D., Macoubrie A.: Public perception about nanotechnology: risks, benefits and trust, J Nanoparticles Res 2004; 6: 395-405.
42.
Priest S.: The North American opinion climat for nanotechnology and its products: opportunities and challenges. J Nanoparticles Res 2006; 8: 563-568.
43.
Kreyling W.G., Semmler-Behnke M., Möller W.: Health implication of nanoparticles. J Nanoparticle Research 2006; 8: 543-562.
44.
Rodewald D., Foltynowicz Z.: Nanoodpady jako nowy rodzaj odpadów potencjalnie zagrażających środowisku. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska 2011; 13, 2: 1-26.
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
