PRACA ORYGINALNA
Narażenie pozażywieniowe dzieci i młodzieży na metale ciężkie zawarte w glebach terenu rekreacyjnego województwa śląskiego – Księża Góra w Radzionkowie
1
Katedra Zdrowia Środowiskowego, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Polska
2
Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze Zdrowia Środowiskowego, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Polska
Autor do korespondencji
Anna Spychała
Katedra Zdrowia Środowiskowego, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Polska, ul. Piekarska 18, 41-902, Bytom, Polska
Katedra Zdrowia Środowiskowego, Wydział Nauk o Zdrowiu w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Polska, ul. Piekarska 18, 41-902, Bytom, Polska
Med Srod. 2019;22(3-4):65-70
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
Efekty zdrowotne zanieczyszczeń środowiskaToksykologia środowiskowa (czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne)
STRESZCZENIE
Cel pracy:
Obecność metali ciężkich w wierzchniej warstwie gleby terenów rekreacyjnych przeznaczonych do użytkowania przez dzieci i młodzież może być powodem narażenia na toksyczne pierwiastki drogą pozażywieniową. Jest to szczególnie istotne, gdy place zabaw i boiska są zakładane na terenach silnie uprzemysłowionych, takich jak obszar Górnego Śląska. Celem pracy było oszacowanie wielkości narażenia dzieci i młodzieży drogą pozażywieniową na wybrane metale ciężkie (Cd, Pb, Hg) w wyniku wtórnego pylenia wierzchniej warstwy gleby, powstałego podczas użytkowania placów zabaw i boisk terenu rekreacyjnego Księża Góra w Radzionkowie.
Materiał i metody:
Materiał badawczy stanowiły próbki gleby pobrane z terenów rekreacyjnych w Radzionkowie. Próbki poddano mineralizacji mikrofalowej, a następnie oznaczono stężenie występujących w nich pierwiastków Cd, Pb i Hg. Na podstawie otrzymanych wyników dokonano szacunkowej oceny narażenia dzieci i młodzieży na analizowane pierwiastki drogą pozażywieniową.
Wyniki:
Spośród wszystkich przebadanych próbek gleby w przypadku kadmu stężeniami wyższymi od wartości normatywnych w glebach charakteryzowało się aż 88% próbek, natomiast w przypadku ołowiu – 78% próbek. Wyniki szacunkowej oceny narażenia wskazują, że w przypadku 46% pobranych próbek gleby istnieje ryzyko wystąpienia negatywnych efektów zdrowotnych narażenia na ołów (hazard quotient – HQ > 1).
Wnioski:
Próbki gleby pobrane w Radzionkowie wskazują na silne jej zanieczyszczenie metalami ciężkimi, o czym świadczą stężenia kadmu i ołowiu znacznie przekraczające wartości dopuszczalne. Odpowiednie zabezpieczenie powierzchni rekreacyjnych przed pyleniem oraz kontrola zawartości metali ciężkich w miejscach zabaw dla dzieci i młodzieży jest szczególnie istotna, ponieważ pozwoli na zminimalizowanie negatywnego wpływu zagrożeń środowiskowych na zdrowie najmłodszych.
Obecność metali ciężkich w wierzchniej warstwie gleby terenów rekreacyjnych przeznaczonych do użytkowania przez dzieci i młodzież może być powodem narażenia na toksyczne pierwiastki drogą pozażywieniową. Jest to szczególnie istotne, gdy place zabaw i boiska są zakładane na terenach silnie uprzemysłowionych, takich jak obszar Górnego Śląska. Celem pracy było oszacowanie wielkości narażenia dzieci i młodzieży drogą pozażywieniową na wybrane metale ciężkie (Cd, Pb, Hg) w wyniku wtórnego pylenia wierzchniej warstwy gleby, powstałego podczas użytkowania placów zabaw i boisk terenu rekreacyjnego Księża Góra w Radzionkowie.
Materiał i metody:
Materiał badawczy stanowiły próbki gleby pobrane z terenów rekreacyjnych w Radzionkowie. Próbki poddano mineralizacji mikrofalowej, a następnie oznaczono stężenie występujących w nich pierwiastków Cd, Pb i Hg. Na podstawie otrzymanych wyników dokonano szacunkowej oceny narażenia dzieci i młodzieży na analizowane pierwiastki drogą pozażywieniową.
Wyniki:
Spośród wszystkich przebadanych próbek gleby w przypadku kadmu stężeniami wyższymi od wartości normatywnych w glebach charakteryzowało się aż 88% próbek, natomiast w przypadku ołowiu – 78% próbek. Wyniki szacunkowej oceny narażenia wskazują, że w przypadku 46% pobranych próbek gleby istnieje ryzyko wystąpienia negatywnych efektów zdrowotnych narażenia na ołów (hazard quotient – HQ > 1).
Wnioski:
Próbki gleby pobrane w Radzionkowie wskazują na silne jej zanieczyszczenie metalami ciężkimi, o czym świadczą stężenia kadmu i ołowiu znacznie przekraczające wartości dopuszczalne. Odpowiednie zabezpieczenie powierzchni rekreacyjnych przed pyleniem oraz kontrola zawartości metali ciężkich w miejscach zabaw dla dzieci i młodzieży jest szczególnie istotna, ponieważ pozwoli na zminimalizowanie negatywnego wpływu zagrożeń środowiskowych na zdrowie najmłodszych.
Objectives:
The presence of heavy metals in the topsoil of recreational areas intended for use by children and adolescents may result in non-dietary route of exposure to toxic elements. This is especially important when playgrounds and playing fields are established in highly industrialized areas, such as the area of Upper Silesia. The aim of the study was to estimate the level of non-dietary exposure of children and adolescents to selected heavy metals (Cd, Pb, Hg and Zn) as a result of secondary dusting of the topsoil resulting from the use of playgrounds and sports fields in the Księża Góra recreation area in Radzionków.
Material and methods:
The research material were soil samples collected from recreational areas located in the city of Radzionków. The samples were mineralized and the concentration of Cd, Pb and Hg was determined. Based on the results, the exposure of children and adolescents to the examined heavy metals through non-dietary route was estimated.
Results:
Among all the tested samples, 88% of the samples had concentrations higher than the allowable values of cadmium in soils, while in the case of lead it was 78% of the samples. The results of the assessment of exposure indicate that 46% of soil samples create the risk of adverse health effects from exposure to lead (hazard quotient – HQ > 1).
Conclusions:
Soil samples from Radzionków indicate high pollution with heavy metals, as evidenced by concentrations significantly exceeding the allowable values, which, due to non-dietary exposure, is a significant risk factor for children’s health. Adequate protection of recreational areas against dusting and control of heavy metals content in children’s play areas is particularly important, and would allow minimization of non-dietary negative impact of environmental hazards on the health of children and adolescents.
The presence of heavy metals in the topsoil of recreational areas intended for use by children and adolescents may result in non-dietary route of exposure to toxic elements. This is especially important when playgrounds and playing fields are established in highly industrialized areas, such as the area of Upper Silesia. The aim of the study was to estimate the level of non-dietary exposure of children and adolescents to selected heavy metals (Cd, Pb, Hg and Zn) as a result of secondary dusting of the topsoil resulting from the use of playgrounds and sports fields in the Księża Góra recreation area in Radzionków.
Material and methods:
The research material were soil samples collected from recreational areas located in the city of Radzionków. The samples were mineralized and the concentration of Cd, Pb and Hg was determined. Based on the results, the exposure of children and adolescents to the examined heavy metals through non-dietary route was estimated.
Results:
Among all the tested samples, 88% of the samples had concentrations higher than the allowable values of cadmium in soils, while in the case of lead it was 78% of the samples. The results of the assessment of exposure indicate that 46% of soil samples create the risk of adverse health effects from exposure to lead (hazard quotient – HQ > 1).
Conclusions:
Soil samples from Radzionków indicate high pollution with heavy metals, as evidenced by concentrations significantly exceeding the allowable values, which, due to non-dietary exposure, is a significant risk factor for children’s health. Adequate protection of recreational areas against dusting and control of heavy metals content in children’s play areas is particularly important, and would allow minimization of non-dietary negative impact of environmental hazards on the health of children and adolescents.
Spychała A, Klita W, Gut K. Narażenie pozażywieniowe dzieci i młodzieży na metale ciężkie zawarte w glebach terenu rekreacyjnego województwa śląskiego – Księża Góra w Radzionkowie. Med Srod. Doi: 10.26444/ms/133465
REFERENCJE (30)
1.
World Health Organization. Environmental health inequalities in Europe. Second assessment report. WHO Regional Office for Europe, 2019. ISBN: 9789289054157 (dostęp: 4.11.2020).
2.
Boisa N. Bioaccessibility of potentially harmful elements (PHEs) from environmental matrices and implications for human health. Doctoral dissertation, Northumbria University, 2013.
3.
Kicińska A, Bożęcki P. Metals and mineral phases of dusts collected in different urban parks of Krakow and their impact on the health of city residents. Environ Geochem Health. 2018; 40(1): 473–488. https://doi.org/10.1007/s10653....
4.
Su C. A review on heavy metal contamination in the soil worldwide: Situation, impact and remediation techniques. Environ Skeptics Critics. 2014; 3(2): 24–38.
5.
Steffan J, Brevik E, Burgess L, et al. The effect of soil on human health: an overview. Eur J Soil Sci. 2018; 69(1): 159–171. https://doi.org/10.1111/ejss.1....
6.
Krishna A, Mohan K. Distribution, correlation, ecological and health risk assessment of heavy metal contamination in surface soils around an industrial area, Hyderabad, India. Environ Earth Sci. 2016; 75(5): 411. https://doi.org/10.1007/s12665....
7.
Różański S, Kwasowski W, Castejón J, Hardy A. Heavy metal content and mobility in urban soils of public playgrounds and sport facility areas, Poland. Chemosphere. 2018; 212: 456–466. https://doi.org/10.1016/j.chem....
8.
Kicińska A. Health risk to children exposed to Zn, Pb, and Fe in selected urban parks of the Silesian agglomeration. Human Ecol Risk Assess. 2016; 22(8): 1687–1695. https://doi.org/10.1080/108070....
9.
World Health Organization (WHO). Inheriting a sustainable world? Atlas on children’s health and the environment. 2017. Dostępne na stronie: https://www.who.int/ceh/public... [Data dostępu: 04.11.2020r.].
10.
Nieć J, Baranowska R, Dziubanek G, i wsp. Narażenie środowiskowe dzieci na metale ciężkie zawarte w glebach z placów zabaw, boisk, piaskownic i terenów przedszkoli z obszaru Górnego Śląska. J Ecol Health. 2013; 17(2).
11.
Gut K, Bołdys-Labocha M, Piekut A. Protecting children’s health against environmental exposure to heavy metals–theory versus practice. Environ Protection Natural Resources. 2018; 29(1): 16–20. https://doi.org/10.2478/oszn-2....
12.
Jaishankar M, Tseten T, Anbalagan N, et al. Toxicity, mechanism and health effects of some heavy metals. Interdisc Toxicol. 2014; 7(2): 60–72. https://doi.org/10.2478/intox-....
13.
Hartwig A. Cadmium and cancer. Met Ions Life Sci. 2013; 11: 491–507. https://doi.org/10.1007/978-94....
14.
Ryszard Wyszyński. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radzionków, 2017.
15.
Makała H. Informator historyczny Kopalń Bytomskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. Stowarzyszenie Miłośników Histori i Zabytków Ziemi Tarnogórskiej, Spółdzielnia Dziennikarzy „Omnipress” Katowice, 1958.
16.
Szadkowska Z, Gwóźdź M. Program ochrony środowiska dla gminy Radzionków do roku 2020. Radzionków: 2015.
17.
Makała H. Informator historyczny Kopalń Bytomskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego. Stowarzyszenie Miłośników Histori i Zabytków Ziemi Tarnogórskiej, Spółdzielnia Dziennikarzy „Omnipress” Katowice, 1958.
19.
U.S. Environmental Protection Agency. Child-Specific Exposure Scenarios Examples. Washington, DC. EPA/600/R-14/217F, 2014.
20.
U.S. Environmental Protection Agency. Exposure Factors Handbook: Chapter 4 – Non-Dietary Ingestion Factors, 2011.
21.
U.S. Environmental Protection Agency. Risk Assessment Guidance for Superfund Volume I. Human Health Evaluation Manual (Part A). Washington,1989. URL: https://www.lm.doe.gov/cercla/... [Data dostępu: 04.11.2020].
22.
U.S. Environmental Protection Agency. Integrated Risk Information System (IRIS). National Center for Environmental Assessment. [Data dostępu: 04.11.2020].
23.
Kicińska A. Health risk assessment related to an effect of sample size fractions: methodological remarks. SERRA. 2018; 32(6): 1867–1887. https://doi.org/10.1007/s00477....
24.
Chonokhuu S, Batbold C, Chuluunpurev B, et al. Contamination and health risk assessment of heavy metals in the soil of major cities in Mongolia. Int J Environ Res Public Health. 2019; 16(14): 2552. https://doi.org/10.3390/ijerph....
25.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi. (Dz.U. 2016 r. poz. 1395).
26.
Piekut A, Gut K, Ćwieląg-Drabek M, Domagalska J, Marchwińska-Wyrwał E. The relationship between children’s non-nutrient exposure to cadmium, lead and zinc and the location of recreational areas – Based on the Upper Silesia region case (Poland). Chemosphere. 2019; 223: 544–550. https://doi.org/10.1016/j.chem....
27.
Kulka E. Ocena narażenia dzieci wynikającego z zanieczyszczenia placów zabaw ołowiem i kadmem. Med Srod. 2009; 12(2): 23–34.
28.
Nieć J, Baranowska R, Dziubanek G, Rogala D. Narażenie środowiskowe dzieci na metale ciężkie zawarte w glebach z placów zabaw, boisk, piaskownic i terenów przedszkoli z obszaru Górnego Śląska. J Ecol Health. 2013; 17(2): 55–61.
29.
Doležalová Weissmannová H, Mihocová S, Chovanec P, et al. Potential Ecological Risk and Human Health Risk Assessment of Heavy Metal Pollution in Industrial Affected Soils by Coal Mining and Metallurgy in Ostrava, Czech Republic. Int J Environ Res Public Health. 2019; 16(22): 4495. https://doi.org/10.3390/ijerph....
30.
Pająk M, Szostak M, Spycha J i wsp. Zastosowanie narzędzi geoinformatycznych dla oceny poziomu zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi w rejonie ZGH „Bolesław” w Bukownie. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji. 2020; 23: 315–326.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
