PL EN
PRACA ORYGINALNA
Ocena wpływu zakwitów sinic na jakość wody w kąpieliskach w Polsce
 
Więcej
Ukryj
1
Zakład Higieny Środowiska. Kierownik Zakładu: dr B. Krogulska Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, Warszawa. Dyrektor Instytutu: prof. dr hab. n. med. M.J. Wysocki
 
 
Autor do korespondencji
Krzysztof Skotak   

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny Zakład Higieny Środowiska ul. Chocimska 24, 00-791 Warszawa, Telefon: (+48 22) 54-21-272 Fax: (+48 22) 54-21-287
 
 
Med Srod. 2012;15(4):71-79
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Jakość wody w kąpieliskach ma kluczowe znaczenie zdrowotne, głównie z uwagi na fakt, że każdego lata miliony ludzi wykorzystuje obiekty wodne w celach rekreacyjnych i sportowych. Pomimo, że jakość wody w zdecydowanej większości kąpielisk jest odpowiednia, to nadal spotyka się miejsca, gdzie występuje ryzyko zdrowotne wynikające z zanieczyszczenia wody. Jednym z głównych czynników zagrożeń zdrowotnych związanych z jakością wody w kąpieliskach są sinice – mikroorganizmy wykazujące cechy morfologiczne bakterii i glonów. Mogą one występować w koloniach i większych skupieniach, które w przypadku masowego pojawienia się najczęściej tworzą widoczne w wodzie smugi, gęstą pianę lub kożuch. Celem pracy była ocena wpływu zakwitów sinic na przydatność wody do kąpieli w Polsce.

Materiał i metody:
Oceną objęto wszystkie kąpieliska nadzorowane przez Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS) w latach 2007–2009. Podstawę oceny stanowiły dane PIS, pochodzące z monitoringu jakości wody wyniki analiz oraz wydane przez Inspekcję formalne decyzje o zakazie kąpieli.

Wyniki i dyskusja:
Uzyskane rezultaty oceny pokazują, że blisko jedna czwarta wszystkich zakazów kąpieli w Polsce w omawianym okresie związana była z pojawieniem się w wodzie zakwitów sinic.

Wnioski:
Sytuacja taka dotyczyła co piątego kąpieliska zlokalizowanego nad zalewem lub zbiornikiem retencyjnym oraz co dziesiątego nad Bałtykiem. Średni czas trwania zakazu kąpieli z powodu zakwitu sinic w skali kraju był znacznie zróżnicowany. Relatywnie najkrócej trwał na kąpieliskach nadmorskich (średnio nie przekraczał tygodnia). Znacznie dłużej zakaz kąpieli obowiązywał w przypadku obiektów organizowanych nad jeziorami i zalewami (przeciętnie około miesiąca).


Introduction:
Quality of bathing water is of key importance for bathers’ health, mainly due to the fact, that each year millions of people use bathing sites as places for recreation and sport activities. Most of the bathing sites are of adequate quality of water, but still there are cases of health risk because bathing water is polluted. One of the main health risk factor in bathing water are cyanobacteria and their blooms. Cyanobacteria are microorganisms of morphological features of bacteria and algae. They live in colonies, which in large quantities show up as streaks, dense foam on the water surface. The aim of this paper was to assess the impact of cyanobacteria blooms on health regarding bathing water quality in Poland.

Material and Methods:
Assessment covered all bathing sites in Poland supervised by Polish National Sanitary Inspection (PIS) in the period from 2007 to 2009. The base was data collected during bathing water monitoring conducted by PIS and their formal decisions of bathing bans introduced in response to revealed bathing water pollution.

Results and discussion:
The results of assessment indicate, that about one-fourth of all bathing bans in Poland was due to cyanobacteria blooms.

Conclusions:
Every fifth bathing sites located on artificial lake or water reservoir and every tenth on the sea bathing sites were polluted. Average periodof bathing ban due to cyanobacteria blooms in Poland varies. Relatively the shortest bathing bans were observed on the sea bathing sites (no longer than one week on average). Much longer were bathing bans on lakes and artificial lakes (one month on average).

FINANSOWANIE
Praca była realizowana w ramach prac statutowych NIZPPZH i finansowana w ramach dotacji z MNiSW na działalność statutową
 
REFERENCJE (16)
1.
EEA. Jakość wody w kąpieliskach. Sezon kąpielowy 2007. Sprawozdanie zbiorcze. Luksemburg: Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, 2008 http://bookshop.eu/.
 
2.
EEA Report. Quality of bathing water – 2008 bathing season. Report No 6/2009, Copenhagen, 2009.
 
3.
EEA Report. Quality of bathing water – 2009 bathing season. Report No 3/2010, Copenhagen, 2010.
 
4.
Rzymski P.: Wpływ toksyn sinicowych na zdrowie człowieka. Nowiny Lekarskie 2009, 78, 5-6, 353-359.
 
5.
Sivonen K., Jones J.: Cyanobacterial toxins. In: Toxic cyjanobacteria in water. A guide to their public health consequences, monitoring and management. Chorus I., Bertram J.ed. Published by E.&F.N. Spon on behalf of the World Health Organization, 1999.
 
6.
Raport o stanie środowiska w Polsce 2008, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 2010: 60-61.
 
7.
Dyrektywa 2006/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lutego 2006 r. dotycząca zarządzania jakością wody w kąpieliskach i uchylającej dyrektywę 76/160/EWG. Dz. Urz. UE L 64 z 04.03.2006.
 
8.
Jamsheer-Bratkowska M.: Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej i kąpielisk W: Stan sanitarny kraju w roku 2007, Główny Inspektorat Sanitarny, Warszawa 2008, 50-69.
 
9.
Skotak K., Bratkowski J., Jamsheer-Bratkowska M., Maziarka D.: Jakość wody w kąpieliskach w Polsce w sezonie 2008. Medycyna Środowiskowa / Environmental Medicine 2009, Vol. 11, No 1, 2939.
 
10.
Stankiewicz A., Jamsheer-Bratkowska M., Maziarka D., Skotak K.: Zasady oceny zagrożeń zdrowotnych związanych z zakwitami sinic w kąpieliskach. Medycyna Środowiskowa / Environmental Medicine 2011, Vol. 14, No 1, 8592.
 
11.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach. Dz. U. z 2002 r. Nr 183 poz. 1530.
 
12.
Ustawa z dnia 4 marca 2010 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne. Dz. U. z 2010 r. Nr 44, poz. 253.
 
13.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011 r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli. Dz. U. z 2011 r. Nr 86 poz. 478.
 
14.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 kwietnia 2011 r. w sprawie ewidencji kąpielisk oraz sposobu oznakowania kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli. Dz. U. Nr 91, poz. 527, 2011 r.
 
15.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie profilu wody w kąpielisku. Dz. U. z 2011 r. Nr 36, poz. 191, 2011 r.
 
16.
WHO. Algae and cyanobacteria in fresh waters. In: Guidelines for safe reacreational water environments. Coastal and fresh waters. Vol. 1. World Health Organization, Genewa, 2003, 136-158.
 
eISSN:2084-6312
ISSN:1505-7054
Journals System - logo
Scroll to top