PRACA ORYGINALNA
Opalanie się w solarium – wiedza, postawa i nawyki Polaków
Więcej
Ukryj
1
Wydział Zdrowia Publicznego, Katedra Toksykologii i Uzależnień, Koło naukowe przy Zakładzie Toksykologii i Ochrony Zdrowia w Środowisku Pracy
2
Wydział Zdrowia Publicznego, Katedra Toksykologii i Uzależnień, Zakład Toksykologii i Ochrony Zdrowia w Środowisku Pracy
3
Wydział Zdrowia Publicznego, Katedra Epidemiologii i Biostatystyki, Zakład Epidemiologii
Kierownik Zakładu Toksykologii i Ochrony Zdrowia w Środowisku Pracy: prof. dr hab. n. med. P. Nowak
Kierownik Zakładu Epidemiologii: dr hab. n. med. J. Słowiński
Autor do korespondencji
Jolanta Malinowska-Borowska
Zakład Toksykologii i Ochrony Zdrowia
w Środowisku Pracy
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
ul. Medyków 18, 40-752 Katowice
tel. 32 208 85 42
Med Srod. 2014;17(1):52-59
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Łóżka solaryjne są źródłem promieniowania nadfioletowego z zakresu UVA i UVB. Ekspozycja na promieniowanie UV może powodować uszkodzenie rogówki oka, poparzenia a nawet nowotwory skóry. Umiejętne korzystanie z solarium wymaga odpowiedniej wiedzy na temat zagrożeń zdrowotnych wynikających z nadmiernego narażenia na UV. Celem pracy była ocena wiedzy, postaw i nawyków Polaków związanych z opalaniem się w solarium.
Materiał i metody:
Badanie przeprowadzono wśród mieszkańców jednego z miast w województwie łódzkim w oparciu o kwestionariusz ankiety. Badana grupa to 135 osób dorosłych. Większość badanych to kobiety oraz osoby
z wykształceniem średnim i zawodowym. Uczestnicy badania odpowiadali na pytania autorskiego kwestionariusza dotyczące wiedzy o promieniowaniu nadfioletowym oraz zachowań podczas korzystania z solarium.
Wyniki:
Wśród badanych osób 36% korzysta z solarium. Osoby nigdy nie korzystające z tego typu usług stanowiły 38% ankietowanych. Co czwarty badany korzystał z solarium w przeszłości, jednak z określonych powodów zrezygnował z tego typu opalania. Gogle ochronne używa jedynie 18% badanych. Aż 94% respondentów opalających się w solarium nigdy nie sprawdzało czy łóżko solaryjne posiada oznakowanie CE.
Wnioski:
Osoby uczęszczające do solarium w porównaniu do osób nie opalających się mają większą wiedzę na temat promieniowania ultrafioletowego. Mimo to nie przestrzegają zasad bezpiecznego korzystania z łóżek
opalających oraz nie interesują się stanem technicznym tych urządzeń. Osoby nie opalające się w solarium są bardziej świadome niekorzystnego działania promieniowania UV na zdrowie. Potrzebne są akcje zdrowotne propagujące wiedzę o negatywnych skutkach zdrowotnych ekspozycji na nadfiolet w solarium.
Introduction:
Tanning devices are sources of UVA and UVB radiation. UV exposure can cause damage to the cornea of the eye, skin burns and even skin cancer. Appropriate use of solarium requires adequate knowledge of health effects resulting from the excessive use of sunbeds. The aim of the study was to examine knowledge, attitudes and habits in the solarium use.
Material and Methods:
The study was based on our own questionnaire distributed among the citizens of a city located in Łódź Province. The study group consisted of 135 adults, mostly women and people with secondary and vocational education. Participants of the study were asked to answer specific questions included in the questionnaire concerning the knowledge of UV radiation, attitudes and the behaviour in the solarium.
Results:
36% of the respondents were going to the solarium. 38% of the respondents weren’t going at all. Every fourth respondent used to go to the solarium in the past, however gave up this type of tanning for some reasons. Protecting goggles were used only by 18% of the respondents. 94% of the respondents never asked the service about CE certificates for the
sunbeds intended for use.
Conclusions:
People tanning in the solarium, in comparison to those who do not use the artificial sun, enjoy better knowledge of the ultraviolet radiation. However they do not follow the requirements of the safe tanning. They are also not interested in technical conditions of the sunbeds. People who are not tanning in the solarium are more aware of health effects
caused by UV radiation. Actions promoting public awareness on negative health effects of exposure to UV radiation in the solarium are needed.
FINANSOWANIE
Badanie było realizowane w ramach umowy KNW-1-
082/P/2/0 Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
REFERENCJE (21)
2.
Polski Związek Solaryjny, Raport o urządzeniach opalających w Polsce, Ekspertyzy i analizy dotyczące bezpieczeństwa technicznego wyrobów w Unii Europejskiej, Ministerstwo Gospodarki 2007.
3.
Wang S.Q., Dusza S.W.: Assessment of sunscreen knowledge: a pilot survey. Br J Dermatol 2009; 161 Suppl 3:28-32.
4.
Fitzpatrick T.B.: The validity and practicality of sun-reactive skin types I through VI. Arch Dermatol 1988; 124 (6): 869- 71.
5.
Rassner G.: Dermatologia. Podręcznik i atlas. Urban&Partner. Wrocław. 2004.
6.
Błaszczyk-Kostanecka M., Wolska A.: Dermatologia w praktyce. PZWL, Warszawa, 2005.
7.
Poon T.S., Barnetson R.S., Halliday G.M.: Sunlight-induced immunosuppression in humans is initially because of UVB, then UVA, followed by interactive effects. J Investig Dermatol 2005; 125(4):840-846.
8.
Ruka W.: Czerniaki skóry – zasady postępowania diagnostyczno- terapeutycznego. Biuletyn onkologiczny 2009; 9: 25-36.
9.
Szepietowski J.C., Nowicka D., Soter K. i wsp.: Tanning salon in southwest Poland: a survey of safety standards and professional knowledge of the staff. PHPP 2002;18:179-182.
10.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Jak rozsądnie korzystać z solarium. Poradnik dla konsumentów, Warszawa, czerwiec 2013 r.
12.
Polski Komitet Normalizacyjny, PN-EN 60335-2-27:2010 Elektryczny sprzęt do użytku domowego i podobnego – Bezpieczeństwo użytkowania – Część 2-27: Wymagania szczegółowe dotyczące urządzeń do naświetlania skóry promieniowaniem podczerwonym i nadfioletowym.
13.
Berny-Moreno J., Salomon J., Arent S. i wsp.: Ocena wiedzy studentów dotyczącej szkodliwego działania promieniowania słonecznego na skórę. Dermatologia kliniczna 2004, 6 (4): 221-226.
14.
Zalewska A., Cylkowska-Nowak M.: Zdrowa skóra a słońce – próba diagnozy wiedzy oraz wybranych postaw, Nowiny Lekarskie 2012, 81, 3, 214.
15.
Glińska J., Krajewska-Kułak E., Szyszko-Perłowska A., Lewko J.: Ocena wiedzy pielęgniarek i położnych na temat zasad korzystania z solarium. Probl Hig Epidemiolog, 2009, 90, 3,391-397.
16.
Krajewska-Kułak E. Ocena wiedzy studentów I roku kosmetologii i fizjoterapii na temat solarium i działania promieni słonecznych. Dermatologia Kliniczna 2010; 12: 2.
17.
Rucińska A., Glinka R. Ocena świadomości społeczeństwa na temat wpływu promieniowania UV na organizm człowieka. Polish Journal of Cosmetology 2009.9.4.238-243.
18.
Kiełtyka K. Ocena skali zagrożenia tanoreksją na przykładzie badanej grupy studentów Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Dermatologia estetyczna. 2009; 11: 3.
20.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz. U. Nr 155, poz. 1089).
21.
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów: Raport z kontroli urządzeń opalających. Opracowanie: Departament Nadzoru Rynku UOKiK, 2010.