PRACA ORYGINALNA
Poziom wykształcenia rodziców a świadomość w zakresie środowiskowych zagrożeń zdrowia dzieci
1
Koło naukowe przy Zakładzie Zdrowia Środowiskowego,
Wydział Zdrowia Publicznego, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Opiekun koła naukowego: dr n. biol. G. Dziubanek
Kierownik Zakładu Zdrowia Środowiskowego: dr hab. n. przyr. E. Marchwińska-Wyrwał
Med Srod. 2015;18(2):58-65
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Do środowiskowych zagrożeń zdrowia zaliczyć można m.in. narażenie na metale ciężkie (ołów, kadm), pestycydy, dioksyny, zanieczyszczenia występujące w zabawkach, dym tytoniowy oraz zanieczyszczenia wewnątrz pomieszczeń. Organizmy dzieci są w fazie ciągłego rozwoju, co wskazuje na konieczność uznania ich za grupę szczególnie wrażliwą na działanie niekorzystnych dla zdrowia czynników środowiskowych. Celem badania było zbadanie świadomości rodziców zamieszkujących woj. śląskie w zakresie zagrożeń zdrowia występujących w miejscach przebywania i zabaw dzieci oraz sprawdzenie czy świadomość ta zależy od wykształcenia rodziców.
Materiał i metody:
Metodą badawczą był autorski kwestionariusz zawierający pytania dotyczące ryzyka zdrowotnego związanego z miejscem zabaw dzieci, narażenia na metale ciężkie, szkodliwości zabawek, narażenia na dym tytoniowy w miejscu bytowania oraz na substancje szkodliwe wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń. Badaniem objęto 218 rodziców z województwa śląskiego.
Wyniki:
Niezależnie od wykształcenia 75% ankietowanych mylnie uważa, że narażenie dzieci wewnątrz pomieszczeń jest mniejsze niż na zewnątrz. Ponad połowa rodziców z wykształceniem podstawowym/zawodowym i 1/3 osób z wyższym wykształceniem nie dostrzega problemu narażenia dzieci na metale ciężkie. Główną drogą narażenia dzieci na metale ciężkie zdaniem 20% rodziców z wykształceniem podstawowym/zawodowym jest skóra. Około 5% rodziców z wyższym i 25% ankietowanych z podstawowym/zawodowym wykształceniem pali papierosy przy dziecku.
Wnioski:
Wyniki badań wskazują, że im wyższy poziom wykształcenia rodziców tym większa świadomość odnośnie środowiskowych zagrożeń zdrowia dzieci, jednakże wiedza z tego zakresu wciąż jest fragmentaryczna i wymaga uzupełnienia.
Do środowiskowych zagrożeń zdrowia zaliczyć można m.in. narażenie na metale ciężkie (ołów, kadm), pestycydy, dioksyny, zanieczyszczenia występujące w zabawkach, dym tytoniowy oraz zanieczyszczenia wewnątrz pomieszczeń. Organizmy dzieci są w fazie ciągłego rozwoju, co wskazuje na konieczność uznania ich za grupę szczególnie wrażliwą na działanie niekorzystnych dla zdrowia czynników środowiskowych. Celem badania było zbadanie świadomości rodziców zamieszkujących woj. śląskie w zakresie zagrożeń zdrowia występujących w miejscach przebywania i zabaw dzieci oraz sprawdzenie czy świadomość ta zależy od wykształcenia rodziców.
Materiał i metody:
Metodą badawczą był autorski kwestionariusz zawierający pytania dotyczące ryzyka zdrowotnego związanego z miejscem zabaw dzieci, narażenia na metale ciężkie, szkodliwości zabawek, narażenia na dym tytoniowy w miejscu bytowania oraz na substancje szkodliwe wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń. Badaniem objęto 218 rodziców z województwa śląskiego.
Wyniki:
Niezależnie od wykształcenia 75% ankietowanych mylnie uważa, że narażenie dzieci wewnątrz pomieszczeń jest mniejsze niż na zewnątrz. Ponad połowa rodziców z wykształceniem podstawowym/zawodowym i 1/3 osób z wyższym wykształceniem nie dostrzega problemu narażenia dzieci na metale ciężkie. Główną drogą narażenia dzieci na metale ciężkie zdaniem 20% rodziców z wykształceniem podstawowym/zawodowym jest skóra. Około 5% rodziców z wyższym i 25% ankietowanych z podstawowym/zawodowym wykształceniem pali papierosy przy dziecku.
Wnioski:
Wyniki badań wskazują, że im wyższy poziom wykształcenia rodziców tym większa świadomość odnośnie środowiskowych zagrożeń zdrowia dzieci, jednakże wiedza z tego zakresu wciąż jest fragmentaryczna i wymaga uzupełnienia.
Introduction:
Environmental health hazards can include, among others, exposure to heavy metals (lead, cadmium), pesticides, dioxins, impurities in toys, tobacco smoke and indoor air pollution. Children are continually developing, which points to the need to recognize them as a group particularly vulnerable to the adverse health effects of environmental factors on health. The aim of this study is to examine the awareness of parents living in the province of Silesia in the field of health hazards occurring in home and children’s play area and check if awareness depends on the education of the parents.
Material and Methods:
The research method was an initial questionnaire containing questions about the health risks associated with children’s playground, exposure to heavy metals, dangerous or potentially dangerous toys, exposure to tobacco smoke in the living AREA and harmful substances indoors and outdoors. The study included 218 parents from the province of Silesia.
Results:
Regardless of education 75% of those surveyed mistakenly believe that children’s exposure indoors is lower than outdoors. More than half of parents with primary education or/vocational and 1/3 of people with higher education do not see the problem of children's exposure to heavy metals. The main route of exposure of children to heavy metals, according to parents with primary education or vocational training is the skin. About 5% of parents with higher and 25% of respondents with primary/vocational education, smoke cigarettes with a child.
Conclusions:
The results indicate that the higher the level of education of the parents, the greater awareness of children's environmental health hazards, but knowledge in this area is still fragmented and needs to be completed.
Environmental health hazards can include, among others, exposure to heavy metals (lead, cadmium), pesticides, dioxins, impurities in toys, tobacco smoke and indoor air pollution. Children are continually developing, which points to the need to recognize them as a group particularly vulnerable to the adverse health effects of environmental factors on health. The aim of this study is to examine the awareness of parents living in the province of Silesia in the field of health hazards occurring in home and children’s play area and check if awareness depends on the education of the parents.
Material and Methods:
The research method was an initial questionnaire containing questions about the health risks associated with children’s playground, exposure to heavy metals, dangerous or potentially dangerous toys, exposure to tobacco smoke in the living AREA and harmful substances indoors and outdoors. The study included 218 parents from the province of Silesia.
Results:
Regardless of education 75% of those surveyed mistakenly believe that children’s exposure indoors is lower than outdoors. More than half of parents with primary education or/vocational and 1/3 of people with higher education do not see the problem of children's exposure to heavy metals. The main route of exposure of children to heavy metals, according to parents with primary education or vocational training is the skin. About 5% of parents with higher and 25% of respondents with primary/vocational education, smoke cigarettes with a child.
Conclusions:
The results indicate that the higher the level of education of the parents, the greater awareness of children's environmental health hazards, but knowledge in this area is still fragmented and needs to be completed.
PODZIĘKOWANIA
Autorzy składają serdeczne podziękowania Pani Profesor E. Marchwińskiej-Wyrwał za poświęcony czas i wsparcie merytoryczne
REFERENCJE (26)
1.
Rudkowski Z.: Aspekty pediatrii środowiskowej w medycynie rodzinnej. Pol. Med. Rodz. 2010; 2: 1734-3402.
2.
Tarkowski S.: Nadwrażliwość dzieci na środowiskowe zagrożenia zdrowia. Med. Pr. 2001; 52 (5):41-47.
3.
Kapka L., Wdowiak L., Woźnica I., Perzyło K., Kwapuliński J.: Środowiskowa ekspozycja na ołów jako problem zdrowotny. Med. Ogólna 2009; 15 (2):219-228.
4.
Dumieński M.: Narażenie na ołów dorosłych i dzieci. Fundacja na rzecz dzieci „Miasteczko Śląskie”. Miasteczko Śląskie 2008: 1-68.
5.
Ochrona Środowiska 2010. Departament Badań Regionalnych. Główny Urząd Statystyczny. Warszawa 2010.
6.
Budzińska M., Marchwińska-Wyrwał E., Dziubanek G., Hajok I.: Częstość występowania urodzeń martwych i urodzeń dzieci z niską urodzeniową masą ciała a jakość powietrza w wybranych miastach woj. śląskiego. Probl. Hig. Epid. 2010; 91: 42-46 (suplement 1).
7.
Kasznia-Kocot J., Szymik E, Czech E.: Środowiskowe skażenie ołowiem u dzieci w województwie śląskim, aktualne trendy i potrzeby związane z prowadzeniem działań profilaktycznych. Med. Środ. 2007; 10(2): 21-30.
8.
Rudkowski Z., Anczyk E.: Międzynarodowe podstawy prawne ochrony zdrowia środowiskowego dzieci- problemy Europejskie i Polskie. Prz. Epid. 2008; 62 (2): 92-95.
9.
Kasznia-Kocot J., Dumieński M., Czech E.: Zagadnienia zdrowia środowiskowego dzieci na Polskim Forum Pediatrycznym. Med.Środow. 2009; 12(2): 115-119.
10.
Kasznia-Kocot J., Szymik E, Czech E.: Środowiskowe skażenie ołowiem u dzieci w województwie śląskim, aktualne trendy i potrzeby związane z prowadzeniem działań profilaktycznych. Med. Środ. 2007; 10(2): 21-3.
11.
Kuchar E., Szenborn L., Ilnicki L., Wachtarz B., Urlike W., Biegl S.: Środowiskowe narażenie na ołów dzieci szkolnych zamieszkałych w rejonie o dużym natężeniu ruchu samochodowego. Pol. Med.Rodz. 2004; 6(1): 525-529.
12.
Rudkowski Z., Strugała-Stawik H., Pastuszek B.: Zagadnienia zdrowia środowiskowego dzieci na Polskim Forum Pediatrycznym. Med. Środ. 2009;12, 109-114.
13.
Kulka E.: Ocena narażenia dzieci na metale toksyczne. W ramach Programu Wieloletniego „Środowisko a Zdrowie” przyjętego przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów i ustanowiony Uchwałą nr 64/2001 RMz dnia 5 czerwca 2001. Instytut Ekologii Terenów Uprzemyslowionych, Centrum Informacji Ekologicznej, 2006.
14.
Brzóska M., Gałazyn-Sidorczuk M., Jabłoński J. i wsp.: Wpływ skażeń środowiska na zdrowie. Wyd. finansowane przez: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku. 1999: 93-125.
15.
Florek E.: Narażenie na środowiskowy dym tytoniowy a rozwój psychoruchowy dzieci, Medycyna Pracy 2009; 60(1): 15-20.
17.
Komisja Europejska: Komunikat Komisji do Parlementu Europejskiego i Rady w sprawie przeglądu strategii Wspólnoty w zakresie rtęci. Bruksela, 10 grudnia 2010 r. (13.12)16908/10.
18.
Leśniewska E., Szynkowska M.I., Paryjczak T.: Główne źródła rtęci w organizmach ludzi nie narażonych zawodowo. Politechnika Łódzka, Środkowo-Pomorskie Towarzystwo Naukowe Ochrony Środowiska. Praca finansowana ze środków KBN w latach 2006-2009, projekt badawczy. N200707531/3611, 2009; 11.
19.
Kowalska M.: Środowiskowe zagrożenia stanu zdrowia dzieci w Polsce w świetle priorytetów WHO i Unii Europejskiej. Zdr. Pub. Lublin. 2005; 115(1): 96-99.
20.
Norton D.E., Froelicher E.S., Waters C.M., Carrieri-Kohlman V.: Parental influence on models of primary prevention of cardiovascular disease in children. Eur J Cardiovasc Nurs. 2003; Dec; 2(4): 311-22.
21.
Galvez M.P., Peters R., Graber N., Forman J.: Effective risk communication in children's environmental health: lessons learned from 9/11. Pediatr. Clin North Am. 2007; 54(1): 33-46.
22.
Hornung R.W., Lanphear B.P., Dietrich K.N.: Age of greatest susceptibility to childhood lead exposure: a new statistical approach. Environ Health Perspect. 2009; Aug; 117(8):1309-12.
23.
Paulson J.A., Arnesen S.J.: The use of the Internet for children's health and the environment. Pediatr Clin North Am. 2007; Feb; 54(1): 135-53.
24.
Wu F., Takaro T.K.: Childhood Asthma and Environmental Interventions. Environ Health Perspect. 2007; June 115(6):971-975.
25.
Kimmel C.A., Collman G.W., Fields N., Eskenazi B.: Lessons learned for the National Children’s Study from the National Institute of Environmental Health Sciences/U.S. Environmental Protection Agency Centers for Children’s Environmental Health and Disease Prevention Research. Environ Health Perspect. 2005; Oct; 113(10): 1414-8.
26.
Muehlendahl K.E., Otto M.: Medycyna środowiskowa-zapomniana przez pediatrów? Med. Środ. 2008; 11(1): 7-11.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
