PL EN
PRACA ORYGINALNA
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Wprowadzenie i cel:
Choroby przewlekłe są najczęstszą przyczyną niepełnosprawności psychofizycznej seniorów oraz powodem wzrostu zależności od innych. U większości osób w podeszłym wieku można stwierdzić wielochorobowość, z którą ściśle wiąże się wielolekowość. Współistnienie chorób przewlekłych powoduje trudności w diagnostyce, niejednoznaczność obrazów klinicznych, a także przyczynia się do rozwoju ciężkich powikłań oraz generuje oporność na leczenie. Cel pracy. Analiza częstotliwości występowania chorób przewlekłych wśród pensjonariuszy zakładów opiekuńczo-leczniczych oraz ich wpływ na codzienne funkcjonowanie seniorów.

Materiał i metody:
Badania przeprowadzono na grupie 120 mieszkańców zakładów opiekuńczo-leczniczych we Wrocławiu. Wykorzystano w tym celu kwestionariusz ankiety autorskiej oraz skalę Barthel. Wśród ankietowanych przeważały osoby w wieku 81–90 lat (42%), głównie były to kobiety (78%) z wykształceniem zawodowym (57%), utrzymujące się z emerytury (60,8%), mieszkające w mieście (62%).

Wyniki:
Według wskaźnika BMI u 58% badanych stwierdzono nadwagę. Większość z nich jest częściowo zależna od opieki innych (72%), wymaga stałej opieki pielęgniarskiej (73%), a ich rodziny nie są wydolne opiekuńczo (67%). Ankietowanych cechuje wielochorobowość, najczęściej występującymi schorzeniami są miażdżyca (58%), nadciśnienie (43%), udar mózgu (28%) i cukrzyca (18%), a dolegliwościami uczucie ciężkości nóg (51%), szybkie męczenie się (48%), ból (44%) i zawroty głowy (42%), które utrudniały codzienne funkcjonowanie (73%).

Wnioski:
Nieprawidłowe zachowania zdrowotne wpływają na rozwój chorób przewlekłych. Przebieg chorób przewlekłych powoduje u ankietowanych zależność od innych. Skutkiem niepełnosprawności jest konieczność sprawowania całodobowej opieki nad seniorem.


Introduction and objective:
Chronic diseases are the most common cause of psycho-physical disability in seniors, and the reason for increased levels of dependency on others. Multimorbidity, which is closely related to multi-drug use, can be found in most elderly people. The concomitant coexistence of chronic diseases causes difficulties in diagnosis, ambiguity in clinical images, contributing to the development of severe complications and generating resistance to treatment. The aim of study was to analyse the frequency of chronic diseases among nursing home residents, and the impact on their daily functioning.

Material and methods:
The study was conducted on a group of 120 residents in care and treatment facilities in Wrocław. An author’s questionnaire and the Barthel Scale were used. Respondents were predominantly aged 81–90 years (42%), mainly women (78%), with vocational education (57%), living on a pension (60.8%), and living in the city (62%).

Results:
According to their BMI, 58% of respondents were found to be overweight. The majority were partially dependent on the care of others (72%), required constant nursing care (73%), and their families were not care-efficient (67%). Respondents were characterised by multi-morbidity, with the most common conditions being atherosclerosis (58%), hypertension (43%), stroke (28%) and diabetes (18%), and complaints of feeling heavy in the legs (51%), rapid fatigue (48%), pain (44%) and dizziness (42%), which hindered daily functioning (73%).

Conclusions:
Inappropriate health behaviours influence the development of chronic diseases. The course of chronic diseases causes dependency on others in respondents. Disability results in the need for round-the-clock care for the senior citizen.

 
REFERENCJE (44)
1.
Lejzerowicz M. Starzenie się ludności i wykluczenie osób starszych a edukacja do starości. Rozpr Społ. 2020;14(1):82–97. https://doi.org/10.29316/rs/11....
 
2.
Jagielska K. Postawy osób starszych wobec starości. Pedag-Psych. 2020;33(1):165–175. https://10.17951/j.2020.33.1.1....
 
3.
Caspari R. Jak wydłużyło się życie. Świat Nauki. 2011;9(241):26–31.
 
4.
Szukalski P. Ludzie bardzo starzy we współczesnej Polsce. Przeg Socjolog. 2013;62(2):33–54.
 
5.
Newson RS, Witteman JC, Franco OH, et al. Predicting survival and morbidity-free survival to very old age. Age (Dordrecht, Netherlands) 2010;32(4):521–534. https://10.1007/s11357-010-915....
 
6.
Wyszkowska D, Gabińska M, Romańska S. Sytuacja osób starszych w Polsce w 2019 r. Główny Urząd Statystyczny; 2021. p. 21–23.
 
7.
Kędzierska-Kornatowska K. Podstawy biologicznego starzenia się organizmu człowieka oraz mechanizmy starzenia się. In: Muszalik M, Kędziora-Kornatowska K, editor. Pielęgnowanie pacjentów w starszym wieku. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2018. p. 3–12.
 
8.
Cole JB, Florez JC. Genetics of diabetes mellitus and diabetes complications. Natur Rev Nephrol. 2020; https://10.1038/s41581-020-027....
 
9.
Gilbert J. La nycturie et le diabete. J Curr Clin Care. Supplément pédagogique. Toronto: Printemps; 2017. p. 32–38.
 
10.
Jankowska-Polańska B, Ilko A, Wleklik M. Influence the acceptance of the disease on quality of life of patients with hypertension. Arter Hypert. 2014;18(3):143–150.
 
11.
Oguntibeju OO. Type 2 diabetes mellitus, oxidative stress and inflammation: examining the links. Inter J Physiol Pathophys Pharm. 2019;11(3):45–63.
 
12.
Denham AMJ. Prevent 2 Stroke: a pilot study of an online secondary prevention program for stroke survivors. Public Health. 2018;5(42):484–490. https://10.1111/1753-6405.1279....
 
13.
Kostka T, Koziarska-Rościszewska M. Choroby wieku podeszłego. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2009. p. 46.
 
14.
Kurowska K. Zachowania zdrowotne a jakość życia pacjentów z miażdżycą kończyn dolnych. Piel Chirurg Angiol. 2013;3:107–114.
 
15.
Żołnierczuk-Kieliszek D, Kulik T, Maciejasz A, et al. Wybrane czynniki psychologiczne i medyczne, a jakość życia chorych na choroby układu krążenia. Med Ogól Nauk Zdr. 2014;20(2):131–135. https://10.5604/20834543.11122....
 
16.
Berek K, Bobiński R. Miażdżyca – choroba wieloczynnikowa. Probl Pielęg. 2009;17(3):257–262.
 
17.
Zhang Y, Chen Y, Ma L. Depression and cardiovascular disease in elderly: Current understanding. J Clin Neurol. 2018;47:1–5. https:// 10.1016/j.jocn.2017.09.022.
 
18.
Kulig P, Lewandowski K, Ziaja D, et al. Endovascular aneurysm repair or open aneurysm repair for the treatment of abdominal aortic aneurysm – the latest update. Pol Przeg Chirurg. 2016;88(3):166–174. https://10.1515/pjs-2016-0047.
 
19.
Jankowski P. Zasady profilaktyki chorób układu krążenia w 2018 roku. Kardiol Inwaz. 2017;12(6):42–48.
 
20.
Cybulski M, Krajewska-Kułak E. Wielkie zespoły geriatryczne. Wrocław: Urban & Partner; 2021. p. 5–21.
 
21.
Kuklińska M, Sitek EJ, Brockhuis B, et al. Wariant behawioralny otępienia czołowo-skroniowego – wybrane problemy diagnostyczne w neuropsychiatrii. Akt Neurol. 2020;20(2):71–81. https://10.15557/AN.2020.0010.
 
22.
Szyguła-Jurkiewicz B, Kowalska M, Mościński M. Jakość życia jako element oceny stanu zdrowia i efektywność leczenia chorych ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Fol Cardio Exc. 2011;6(1):62–71.
 
23.
Arvanitakis Z, Shah Raj C, Bennett DA. Diagnosis and Management of Dementia: A Review. JAMA 2019;332(16):1589–1599. https://10.1001/jama.2019.4782.
 
24.
Rojas I, Moreno-Grau S, Tesi N, et at. Common variants in Alzheimer›s disease and risk stratification by polygenic risk scores. Nat Commun. 2021;12(1):3417. https://10.1038/s41467-021-224....
 
25.
Huang L, Chao S, Hu C. Clinical trials of a new drugs for Alzheimer disease. J Bio Sci. 2020;(18):1–3. https://10.1186/s12929-019-060....
 
26.
Sawyer RP, Rodriguez-Porcel F, Hagen W, et al. Diagnosis the frontal variant of Alzheimer’s disease a clinician’s yellow brick road. J Clin Mov Dis. 2017;4(2):3–6. https://10.1186/s40734-017-005....
 
27.
Barczak A. Wczesne rozpoznawanie choroby Alzheimera. Med Rodz. 2018;14(2):157–166. https://10.15557/PiMR.2018.001....
 
28.
Binert-Kusztal Ż, Starek M, Dąbrowska M. Choroby neurodegeneracyjne – aspekt farmakoterapeutyczny choroby Alzheimera. Farma Pol. 2021;77(7):451–457. http://dx.doi.org/10.32383/far....
 
29.
Parnowski T, Borzym A, Broczek K, et al. Rekomendacje leczenia pobudzenia u chorych z otępieniem dla lekarzy POZ. Lek POZ. 2018;4:239–246.
 
30.
Muszalik M, Kędziora-Kornatowska K, Balas E, et al. Pielęgnowanie pacjentów w starszym wieku. Warszawa: PZWL; 2018. p. 317–336.
 
31.
Postrożny D, Żuralska R, Mziray M, et al. Ocena poziomu samodzielności funkcjonalnej powyżej 65 roku życia. Geront Pol. 2020;28:17–22.
 
32.
Sokołowska N, Sokołowski R, Polak-Szabela A, et al. Porównanie skuteczności Montreal Cognitive Assessment 7.2 z Mini-Mental State Examination w wykrywaniu łagodnych zaburzeń neuropoznawczych u osób po 60. roku życia. Doniesienia wstępne. Psych Pol. 2018;52(5):842–857. https://doi.org/10.12740/PP/68....
 
33.
Kózka M, Gibadło E, Padykuła M. Uwarunkowania występowania zaburzeń funkcji poznawczych u pacjentów w wieku geriatrycznym hospitalizowanych na oddziale chorób wewnętrznych. Pielęg Pol. 2018;3(69):277–283. http://dx.doi.org/10.20883/pie....
 
34.
Podhorecka M, Turska A, Gębka D, et al. Cognitive disorders and fitness of the elderly in residential homes in Bydgoszcz. J Edu Health Sport. 2017;7:306–321. http://dx.doi.org/10.5281/zeno....
 
35.
Dellara FT, Paola S, Andersen SL, et al. Disentangling the Roles of Disability and Morbidity in Survival to Exceptional Old Age. Arch Intern Med. 2008;168(3):277–283. https://10.1001/archinternmed.....
 
36.
Markocka-Mączka K, Grabowski K, Taboła R. Choroby przewlekłe – problem XXI wieku. Dobrostan a edukacja. NeuroCentrum; 2016. p. 177–186.
 
37.
Ostrzyżek A, Jakość życia w chorobach przewlekłych. Probl Hig Epidem. 2008;89(4):467–470. http://polona.pl/item/45257101.
 
38.
Oliveira A, Nossa P, Mota-Pinto A, Assessing Functional Capacity and Factors Determining Functional Decline in the Elderly: A Cross- Sectional Study. Acta M?dica Portuguesa. 2019;10:654–660. https://10.20344/amp.11974.
 
39.
Wieczorkowska-Tobis K. Specyfika pacjenta starszego. Geriatria i gerontologia. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2011. p. 18–20.
 
40.
Doolan DM, Froelicher ES. Smoking cessation interventions and older adults. Prog Cardiovasc Nurs. 2008;23:119–127. https://10.1111/j.1751-7117.20....
 
41.
Muszalik M, Biercewicz M. Problemy opiekuńcze u osób w wieku starszym. Pielęgniarstwo w opiece długoterminowej. Podręcznik dla studiów medycznych. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2010. p. 132–133.
 
42.
Danaei G, Ding EL, Mozaffarian D, et al. The preventable causes of death in the United States: comparative risk assessment of dietary, lifestyle, and metabolic risk factors. PLoS Med. 2009;6:e1000058. https://10.1371/journal.pmed.1....
 
43.
Bembom O, Laan M, Haight T, et al. Leisure-time physical activity and all-cause mortality in an elderly cohort. Epidem. 2009;20:424–430. https://10.1097/EDE.0b013e3181....
 
44.
Skalska A. Ograniczenie sprawności funkcjonalnej osób w podeszłym wieku. Zdr Pub Zarządz. 2011;9:50–59. https://10.4467/20842627OZ.11.....
 
eISSN:2084-6312
ISSN:1505-7054
Journals System - logo
Scroll to top