PRACA ORYGINALNA
Rozpowszechnienie stosowania substancji psychoaktywnych wśród młodzieży szkół ponadpodstawowych z wybranych miast województwa śląskiego
1
Zakład Zdrowia Środowiskowego i Epidemiologii. P.o. Kierownika Zakładu: prof. dr hab. n. przyr. Jerzy Kwapuliński
2
Zakład Czynników Społecznych i Metodologii . P.o. Kierownika Zakładu: mgr Karina Erenkfeit
Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu. Dyrektor: dr. n. med. Piotr Z. Brewczyński
Med Srod. 2012;15(3)
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Rozpowszechnienie substancji psychoaktywnych wśród młodzieży w Polsce wzrasta w ostatnich latach. Statystyki dotyczące tego zjawiska są niższe niż w Europie Zachodniej, jednak konieczne jest stałe jego monitorowanie. Praca prezentuje wyniki badania ankietowego zrealizowanego przez IMPiZŚ w latach 2010–11.
Cel:
Celem pracy jest przedstawienie skali rozpowszechnienia substancji psychoaktywnych wśród młodzieży szkół z miast Górnego Śląska.
Materiał i metody:
Badanie realizowane było w oparciu o zmodyfikowany kwestionariusz Programu ESPAD. Pytania dotyczyły charakterystyki badanego oraz dostępności, konsumpcji, świadomości ryzyka i problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. W badaniu uczestniczyło 928 uczniów klas III gimnazjów oraz I i II klas szkół ponadgimnazjalnych z Sosnowca i Chorzowa (62% chłopców i 38% dziewcząt).
Wyniki:
Kontakt z alkoholem (przynajmniej 1 raz w życiu) potwierdza aż 86,9% dziewcząt i 89,8% chłopców – jest to najbardziej rozpowszechniona w badanej grupie substancja psychoaktywna. Spośród pozostałych substancji, stosowanie marihuany/haszyszu potwierdziło 40,7% badanych (34,7% dziewcząt i 44,3% chłopców). Trzecie co do częstości stosowania były dopalacze – kontakt z nimi miało 21,8% uczniów (17,5% dziewcząt i 24,5% chłopców). Rozpowszechnienie w granicach 10% obserwowano w przypadku leków uspokajających (także z alkoholem) oraz amfetaminy. Częstość kontaktu z pozostałymi substancjami psychoaktywnymi wynosiła <10%. Chłopcy statystycznie częściej niż dziewczęta stosowali poszczególne substancje psychoaktywne.
Wnioski:
Wyniki badania potwierdzają, że picie alkoholu przez młodzież w Polsce staje się powoli statystyczną normą. Rozpowszechnienie pozostałych substancji psychoaktywnych przyjmuje również niepokojące rozmiary. Istnieje konieczność prowadzenia systematycznych działań edukacyjnych wśród młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki uzależnień oraz restrykcyjnego ograniczenia dostępności wszelkich napojów alkoholowych oraz innych substancji psychoaktywnych dla nastolatków
Rozpowszechnienie substancji psychoaktywnych wśród młodzieży w Polsce wzrasta w ostatnich latach. Statystyki dotyczące tego zjawiska są niższe niż w Europie Zachodniej, jednak konieczne jest stałe jego monitorowanie. Praca prezentuje wyniki badania ankietowego zrealizowanego przez IMPiZŚ w latach 2010–11.
Cel:
Celem pracy jest przedstawienie skali rozpowszechnienia substancji psychoaktywnych wśród młodzieży szkół z miast Górnego Śląska.
Materiał i metody:
Badanie realizowane było w oparciu o zmodyfikowany kwestionariusz Programu ESPAD. Pytania dotyczyły charakterystyki badanego oraz dostępności, konsumpcji, świadomości ryzyka i problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. W badaniu uczestniczyło 928 uczniów klas III gimnazjów oraz I i II klas szkół ponadgimnazjalnych z Sosnowca i Chorzowa (62% chłopców i 38% dziewcząt).
Wyniki:
Kontakt z alkoholem (przynajmniej 1 raz w życiu) potwierdza aż 86,9% dziewcząt i 89,8% chłopców – jest to najbardziej rozpowszechniona w badanej grupie substancja psychoaktywna. Spośród pozostałych substancji, stosowanie marihuany/haszyszu potwierdziło 40,7% badanych (34,7% dziewcząt i 44,3% chłopców). Trzecie co do częstości stosowania były dopalacze – kontakt z nimi miało 21,8% uczniów (17,5% dziewcząt i 24,5% chłopców). Rozpowszechnienie w granicach 10% obserwowano w przypadku leków uspokajających (także z alkoholem) oraz amfetaminy. Częstość kontaktu z pozostałymi substancjami psychoaktywnymi wynosiła <10%. Chłopcy statystycznie częściej niż dziewczęta stosowali poszczególne substancje psychoaktywne.
Wnioski:
Wyniki badania potwierdzają, że picie alkoholu przez młodzież w Polsce staje się powoli statystyczną normą. Rozpowszechnienie pozostałych substancji psychoaktywnych przyjmuje również niepokojące rozmiary. Istnieje konieczność prowadzenia systematycznych działań edukacyjnych wśród młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki uzależnień oraz restrykcyjnego ograniczenia dostępności wszelkich napojów alkoholowych oraz innych substancji psychoaktywnych dla nastolatków
Background:
The prevalence of psychoactive substances among teenagers in Poland has grown for several years. Statistics maintain at a lower level than in the western Europe, however it is necessary to conduct its permanent monitoring. The work presents results of the questionnaire study carried out in IOMEH in years 2010–11.
Objective:
The aim of this paper is to present the scale of psychoactive substances prevalence among teenagers from Silesian cities
Material and Methods:
The programme was carried out by use of modified questionnaire of the ESPAD study. Questions related to characteristics of the examined person, dissemination, accessibility, awareness of risk and problems associated with the use of psychoactive substances. 928 teenagers: students of IIIrd grade of secondary schools and Ist and IInd grades of high schools from Sosnowiec and Chorzów (62% boys and 38% girls) participated in the study.
Results:
86,9% girls and 89,8% boys confirmed contact with the alcohol at least once in the lifetime and it is the most widespread psychoactive substance in the study group. Out of the other substances, cannabis use was confirmed by 40,7% of students (34,7% girls and 44,3% boys), designer drugs use - by of 21,8% pupils (17,5% girls and 24,5% boys). The distribution within the limits of 10% has been observed in the case of soothing/sleeping pills (also together with alcohol), and amphetamine. The prevalence of contact with other substances was at the level <10%. Boys more often than girls used the respective psychoactive substances (statistically significant differences).
Conclusions:
Results of the study confirm observation concerning the entire country that drinking alcohol by the young adolescents is becoming the statistical norm. The frequency of other psychoactive substances use demonstrates also concerning levels. There is a need of systematic education among teenagers at school, with particular emphasis on issues related to addiction and restrictive limitations of the availability of alcoholic and other psychoactive substances for them.
The prevalence of psychoactive substances among teenagers in Poland has grown for several years. Statistics maintain at a lower level than in the western Europe, however it is necessary to conduct its permanent monitoring. The work presents results of the questionnaire study carried out in IOMEH in years 2010–11.
Objective:
The aim of this paper is to present the scale of psychoactive substances prevalence among teenagers from Silesian cities
Material and Methods:
The programme was carried out by use of modified questionnaire of the ESPAD study. Questions related to characteristics of the examined person, dissemination, accessibility, awareness of risk and problems associated with the use of psychoactive substances. 928 teenagers: students of IIIrd grade of secondary schools and Ist and IInd grades of high schools from Sosnowiec and Chorzów (62% boys and 38% girls) participated in the study.
Results:
86,9% girls and 89,8% boys confirmed contact with the alcohol at least once in the lifetime and it is the most widespread psychoactive substance in the study group. Out of the other substances, cannabis use was confirmed by 40,7% of students (34,7% girls and 44,3% boys), designer drugs use - by of 21,8% pupils (17,5% girls and 24,5% boys). The distribution within the limits of 10% has been observed in the case of soothing/sleeping pills (also together with alcohol), and amphetamine. The prevalence of contact with other substances was at the level <10%. Boys more often than girls used the respective psychoactive substances (statistically significant differences).
Conclusions:
Results of the study confirm observation concerning the entire country that drinking alcohol by the young adolescents is becoming the statistical norm. The frequency of other psychoactive substances use demonstrates also concerning levels. There is a need of systematic education among teenagers at school, with particular emphasis on issues related to addiction and restrictive limitations of the availability of alcoholic and other psychoactive substances for them.
REFERENCJE (17)
1.
Niesporek A.: „Szkolne systemy profilaktyki i wsparcia społecznego uczniów zagrożonych wykluczeniami w Katowicach. Diagnoza i przykłady dobrych praktyk”. Instytucje wsparcia a monitoring problemów społecznych w Katowicach. Księga Dobrych Praktyk. Bartoszek A., Czekaj K., Faliszek K., Niesporek A., Trawkowska D. Człowiek – Najlepsza Inwestycja. Katowice 2012:202-231.
2.
Kułak A., Shpakov A., Kułak P.: „Wstępna analiza problemu nikotynizmu, alkoholizmu i narkomanii w populacji studentów”, Prob Hig Epidemiol 2011, 92(1):137-145.
3.
Inequalities in Young People’s Health. Health Behaviour in School-Aged Children International Report from the 2005 / 2006 Survey. Health Policy for Children And Adolescents, No. 5. WHO Europe. HBSC International Coordinating Centre Child And Adolescent Health Research. Unit (CAHRU), University Of Edinburgh, Scotland, United Kingdom 2008: 127-143.
4.
Sierosławski J.: „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2011 r.” Europejski program badań ankietowych w szkołach ESPAD. Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, 2011 r.
5.
Sierosławski J.: „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną. Raport z ogólnopolskich badań ankietowych zrealizowanych w 2007 r.”, Europejski programbadań ankietowych w szkołach ESPAD. Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, 2007.
6.
Raport końcowy CBOS z badania „Konsumpcja substancji psychoaktywnych przez młodzież szkolną – MŁODZIEŻ 2008” zrealizowanego na zlecenie Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii w ramach Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii.
7.
Nowacka A., Olszowy Z., Kapala M., Janczyk E., Miśkiewicz Ł.: ”Narkotyki sposobem na życie”, Medycyna Środowiskowa- Environmental Medicine. 2010; 13(4): 45-49.
8.
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ( ICD – 10). http://srk.csioz.gov.pl/php/ index.php?_mod=hcdmod&_op=listall&id=70.
9.
Morawska – Siudak J., Szkolnicka B., Gomółka E., Krawczyk – Pasławska E.: „Dopalacze jako problem diagnostyczny, psychologiczny i prawny”, Przegląd Lekarski 2010/67/8: 598-601.
10.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Dz.U. z 2012 r. poz. 124.
11.
Narodowy Program Zdrowia na lata 1996 – 2005. Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej 1996 r.
12.
Narodowy Program Zdrowia na lata 2007 – 2015. Załącznik do Uchwały Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007 r. Nr 90 / 2007.
13.
Bobrowski K.: „Używanie substancji psychoaktywnych i inne zachowania problemowe młodzieży gimnazjalnej. Zmiany pomiędzy 14. a 16. rokiem życia.”, Alkoholizm i Narkomania 2005, Tom 18: nr 1-2, 27-38.
14.
Bobrowski K.: „Fazy używania nielegalnych substancji psychoaktywnych a picie alkoholu wśród młodzieży i młodych dorosłych.”, Alkoholizm i narkomania 2008, Tom 21: nr 4, 341-362.
15.
Bobrowski K.: „Zmiany w rozpowszechnieniu używania substancji psychoaktywnych wśród gimnazjalistów w latach 2001-2005. Zagadkowe wyniki w Iławie.”, Alkoholizm i Narkomania 2007, Tom 20: nr 2, 133-150.
16.
Gromadecka – Sutkiewicz M., Dziwak A., Kłos J.: „Młodzież licealna i alkohol”. Probl Hig Epidemiol 2008,89(2):293-296.
17.
Ustawa z dnia 26.10.1982 r o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z późniejszymi zmianami. Dz. U. z 2007 r. nr 70 poz. 473.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
