PRACA ORYGINALNA
Rozwój fizyczny studentów wychowania fizycznego – trzyletnia obserwacja z uwzględnieniem środowiska pochodzenia
1
Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie Wydział Wychowania Fizycznego i Sportu w Białej Podlaskiej Zakład żywienia i Rozwoju Biologicznego Człowieka. Kierownik Zakładu: dr hab. prof AWF J. Czeczelewski
Med Srod. 2011;14(1):58-66
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
W świetle współczesnej wiedzy nie ulega wątpliwości,że rozwój człowieka jest rezultatem współzależności pomiędzy czynnikami zdeterminowanymi przez program genetyczny, a wpływami środowiska zewnętrznego.
Analizą objęto zmiany w budowie ciała studentów wychowania fizycznego w obrębie grup pochodzących ze środowiska miejskiego i wiejskiego. W pracy wykorzystano wyniki obserwacji 147 studentów
z ZWWF w Białej Podlaskiej prowadzonych w sposób ciągły w latach 2000–2003. Wykonano pomiary umożliwiające oszacowanie somatotypów mężczyzn metodą Sheldona w modyfikacji Heat i Cartera. Analizę zmian w rozwoju fizycznym młodzieży prowadzono w grupie miejskiej (n498) i wiejskiej (n449). Materiał opracowano statystycznie. Wysokość ciała zwiększyła się w obu ocenianych zespołach o blisko 1 cm, zaś masa ciała o 6 kg. W szerokości łokcia przyrost wyniósł 0,18 cm, nieco większy był w szerokości kolana (ok. 0,20 cm). Obwód ramienia
zwiększył się w zespole miejskim o 1,63 cm, zaś w grupie wiejskiej o 1,31 cm. Natomiast w obwodzie podudzia obserwowano przyrost o ok. 0,70 cm. Poziom endomorfii w grupie miejskiej wzrósł o 0,48 punktu, mezomorfii o 0,71 punktu, przy równoczesnym spadku ektomorfii o 0,65 punktu. U słuchaczy ze środowiska wiejskiego endomorfia zwiększyła się o 0,26 punktu, mezomorfia o 0,69 punktu, zaś regres ektomorfii wyniósł 0,61 punktu.
Na wielkość zmian w poziomie rozwoju fizycznego młodzieży akademickiej pochodzącej z odmiennych środowisk
wpływ miała aktywność ruchowa związana z kierunkiem studiów.
In the view of contemporary knowledge, it is indisputable that development of man results from correlations
between factors determined by genetic programme, and impact of environment. This manuscript reports observations of 147 students from External Department of Physical Education (EDPE) in Biała Podlaska conducted intermittently in the years 2000–2003. Measurements enabled evaluating somatic types of men with Sheldon’s method modified by Heat and Carter. Changes in physical development were analyzed in urban (n498) and rural (n449) groups of adolescents. Results were elaborated statistically. In both surveyed groups, body height values were observed to increase by nearly 1 cm, whereas body mass values – by 6 kg. The width of elbow increased by 0.18 cm, whereas the knee width increased slightly more, i. e. by ca. 0.20 cm. Arm circumference was observed to increase by 1.63 cm and 1.31 cm in urban and rural group, respectively. In turn, shank circumference was demonstrated to increase by ca. 0.70 cm. In urban group, the level of endomorphym increased by 0.48 point, that of mesomorphy by 0.71 point, whilst that of ectomorphy decreased by 0.65 points. In turn, in case of students originating from rural areas the level of endomorphy increased by 0.26 point, that of mesomorphy by 0.69 point, whereas the regress of ectomorphy accounted for 0.61 point. The extent of changes in physical development of academic adolescents originating from various environments was demonstrated to be affected by low physical mobility linked with study.
FINANSOWANIE
Pracę wykonano w ramach badań własnych nr VII/146, finansowanych przez KBN w latach 2000–2005
REFERENCJE (29)
1.
Czarny W., Badania zmienności budowy somatycznej i sprawności młodzieży akademickiej w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2007: 159.
2.
Milicerowa H.: Zmienność cech budowy ciała pod wpływem wychowania fizycznego. Przegląd Antropologiczny 1951; 17: 212-302.
3.
Witkowski M.: Zmienność komponentów tkankowych u młodzieży. PWN, Warszawa 1977: 111.
4.
Bocheńska Z., Gołąb S., Kurnik G.: Zmienność cech morfologicznych studentów i studentek AWF w Krakowie w okresie czteroletnich studiów. Materiały i Prace Antropologiczne 1979; 96: 11-25.
5.
Sierakowska M.: Doniesienie z badań zmian wybranych cech somatycznych w czasie 4-letnich studiów wychowania fizycznego. Roczniki Naukowe, AWF w Poznaniu 1993; 42: 153- 155.
6.
Trzeciak J., Forjasz J.: Zmiany cech somatycznych w czasie nauki i w okresie wakacyjnym młodzieży studiującej wychowanie fizyczne. (w:) D. Umiastowska (red.): Aktywność ruchowa ludzi w różnym wieku. Wydawnictwo Promocyjne „Albatros”, Szczecin 2002; 7: 219-224.
7.
Wolański N. Rozwój biologiczny człowieka. Podstawy auksologii, gerontologii i promocji zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005: 573.
8.
Mirek W., Mleczko E., Topisz-Starzewska J.: Pochodzenie społeczne i miejsce zamieszkania jako czynniki różnicujące poziom rozwoju somatycznego i motorycznego krakowskich studentów. (w:) J. Zagórski, H. Popławska, M. Skład (red.):. Uwarunkowania rozwoju dzieci i młodzieży wiejskiej. Instytut Medycyny Wsi, Lublin, 2004: 789-797.
9.
Mięsowicz I., Palus D.: Społeczne i środowiskowe dystanse rozwoju fizycznego studentek Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie. (w:) A. Jopkiewicz (red.): Auksologia a promocja zdrowia. Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce, 2007: 57-68.
10.
Dąbrowski D., Kasprowicz M.: Miejsce zamieszkania a rozwój fizyczny i motoryczny studentów Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Białej Podlaskiej. (w:) A. Dencikowska, S. Drozd, W. Czarny (red.) Aktywnosć fizyczna jako czynnik wspomagający rozwój i zdrowie. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2008: 168-174.
11.
Malinowski A., Bożiłow W.: Podstawy antropometrii. Metody, techniki, normy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Łódż 1997: 512.
12.
Heath B. H., Carter J. E. L.: A modified somatotype method. Am J Phys Anthropol 1967; 27: 54-74.
13.
Stupnicki R.: Biometria. Krótki zarys. Wydawnictwo “Margos”, Warszawa, 2000: 114.
14.
Skład M., Krawczyk B., Majle B.: Effects of an intense annual training on body components and other somatic traits in young male and female rowers. Biol Sport 1993; 4: 239-243.
15.
Pietraszewska J.: Wpływ uprawiania sportu na rozwój fizyczny młodzieży. Studia i Monografie, AWF we Wrocławiu 2001; 59: 7-16.
16.
Drozdowski Z.: Antropologia dla nauczycieli wychowania fizycznego. AWF Poznań 2002: 195.
17.
Hornowska E.: Zmienność zespołu cech budowy ciała studentek Wyższej Szkoły Wychowania Fizycznego we Wrocławiu w okresie czteroletnich studiów. Rozprawy Naukowe, WSWF we Wrocławiu 1970; 8: 105-135.
18.
Bielicki T., Szklarska A., KosieΠ S., Welon Z., Transformacja ustrojowa w Polsce w świetle antropologicznych badań 19-letnich mężczyzn. Monografie Zakładu Antropologii, PAN, 2003. 23.
19.
Lloyd T., Lifestyle factors and development of bone mass and bone strength in young women. J Pediatr 2004; 6: 776- 782.
20.
Księżopolska-Orłowska K., Znaczenie ruchu w profilaktyce i leczeniu następstw osteoporozy. Terapia 2006; 3: 36-41.
21.
Malinowski A.: Wstęp do antropologii i ekologii człowieka. Uniwersytet ¸Łódzki, 1999: 474.
22.
Litva D., Paulík V.: Somaticky∂ profil vojakov prieskumníkov. Telesná Vy∂chowa & Sˇport 2000; 1: 25-26.
23.
Giampietro M., Pujia A., Bertini I: Anthropometric features and body composition of young athletes practicing karateat a high and medium competitive level. Acta Diabetologica 2003; 4: 145-148, Supplement 1.
24.
Buffa R., Succa V., Garau D., Marini E., Floris G.: Variations of somatotype in elderly Sardinians. Am J Hum Biol 2005; 4: 403-411.
25.
Tambovtseva R. V., Zhukova S. G.: Age related changes of somatotype and body mass component in girls. Morfologiia 2005; 1: 48-51.
26.
Kolarczyk E., Kwiatkowski J., Lang-Młynarska D.: Nutritional model and nutritional behaviors depending on BMI value among students of the Collegium Medicum of Jagiellonian University in Cracow. Przegl Lek 2003; 6: 43-7.
27.
Huang T. T., Harris K. J., Lee R. E., Nazir N., Born W., Kaur H.: Assessing overweight, obesity, diet, and physical activity in college students. J Am Coll Health 2003; 2: 83-6.
28.
Ilov R.: Ocena zwyczajów ˝ywieniowych studentów Akademiim Medycznej we WrocΠawiu. Adv Clin Exp Med 2005; 5: 929-938.
29.
Szponar B., Krzyszycka R., Ocena sposobu odżywiania studentów Uniwersytetu Medycznego w Lublinie w roku akademickim 2007-2008. Bromat Chem Toksykol 2009; 2: 111-116.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
