PRACA ORYGINALNA
Stan oświetlenia w czytelniach bibliotek miejskich i szkolnych w województwie śląskim
1
Zakład Toksykologii i Ochrony Zdrowia w Środowisku Pracy
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
Kierownik Zakładu: prof. dr hab. n. med. P. Nowak
Autor do korespondencji
Jolanta Malinowska-Borowska
Zakład Toksykologii i Ochrony Zdrowia w Środowisku Pracy Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach ul. Medyków 18, 40-752 Katowice tel. 32 208 85 42
Zakład Toksykologii i Ochrony Zdrowia w Środowisku Pracy Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach ul. Medyków 18, 40-752 Katowice tel. 32 208 85 42
Med Srod. 2013;16(2):38-44
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Czytelnia to miejsce, które wymaga specjalnychm warunków oświetleniowych w celu zapewnienia czytelnikowi komfortu oraz dobrego samopoczucia. Wymagania oświetleniowe zawarte w Polskiej Normie PN-EN 12464- 1:2004 wskazują, iż natężenie oświetlenia w czytelni powinno wynosić 500 lx. Celem pracy był pomiar natężenia oświetlenia w czytelniach różnego typu i porównanie go z wartościami normatywnymi.
Materiał i metody:
Pomiary natężenia oświetlenia wykonano w 22 czytelniach na terenie województwa śląskiego. Połowę z nich stanowiły czytelnie znajdujące się w bibliotekach publicznych, zaś drugą połowę czytelnie umieszczone w szkołach gimnazjalnych. Za pomocą luksomierza cyfrowego typu Lx-105 firmy Lutron, zmierzono natężenie oświetlenia w 5 punktach czytelni. Ponadto w grupie 100 czytelników bibliotek szkolnych i 89 czytelników bibliotek miejskich przeprowadzono autorską ankietę na temat stanu oświetlenia w bibliotekach.
Wyniki:
Tylko 5 z 22 badanych czytelni spełniało wymagania dotyczące natężenia oświetlenia zawarte w Polskiej Normie, w tym zaledwie 1 czytelnia szkolna. Kolejne 2 czytelnie osiągnęły wymagany poziom natężenia oświetlenia stosując dodatkowe oświetlenie w postaci lampki nabiurkowej. Mimo takich wyników 76,4% ankietowanych czytelników bibliotek miejskich i odpowiednio 60% uczniów uważa, iż oświetlenie w czytelniach jest prawidłowe, a prawie 63% czytelników i 53% uczniów nie odczuwa potrzeby dodatkowego oświetlenia.
Wnioski:
Większość badanych czytelni nie spełnia wymagań dotyczących natężenia oświetlenia zawartych w Polskiej Normie. Stan oświetlenia w bibliotekach szkolnych jest gorszy niż w czytelniach miejskich. Według ankietowanych oświetlenie w czytelniach jest zadowalające i nie wymaga poprawy.
Czytelnia to miejsce, które wymaga specjalnychm warunków oświetleniowych w celu zapewnienia czytelnikowi komfortu oraz dobrego samopoczucia. Wymagania oświetleniowe zawarte w Polskiej Normie PN-EN 12464- 1:2004 wskazują, iż natężenie oświetlenia w czytelni powinno wynosić 500 lx. Celem pracy był pomiar natężenia oświetlenia w czytelniach różnego typu i porównanie go z wartościami normatywnymi.
Materiał i metody:
Pomiary natężenia oświetlenia wykonano w 22 czytelniach na terenie województwa śląskiego. Połowę z nich stanowiły czytelnie znajdujące się w bibliotekach publicznych, zaś drugą połowę czytelnie umieszczone w szkołach gimnazjalnych. Za pomocą luksomierza cyfrowego typu Lx-105 firmy Lutron, zmierzono natężenie oświetlenia w 5 punktach czytelni. Ponadto w grupie 100 czytelników bibliotek szkolnych i 89 czytelników bibliotek miejskich przeprowadzono autorską ankietę na temat stanu oświetlenia w bibliotekach.
Wyniki:
Tylko 5 z 22 badanych czytelni spełniało wymagania dotyczące natężenia oświetlenia zawarte w Polskiej Normie, w tym zaledwie 1 czytelnia szkolna. Kolejne 2 czytelnie osiągnęły wymagany poziom natężenia oświetlenia stosując dodatkowe oświetlenie w postaci lampki nabiurkowej. Mimo takich wyników 76,4% ankietowanych czytelników bibliotek miejskich i odpowiednio 60% uczniów uważa, iż oświetlenie w czytelniach jest prawidłowe, a prawie 63% czytelników i 53% uczniów nie odczuwa potrzeby dodatkowego oświetlenia.
Wnioski:
Większość badanych czytelni nie spełnia wymagań dotyczących natężenia oświetlenia zawartych w Polskiej Normie. Stan oświetlenia w bibliotekach szkolnych jest gorszy niż w czytelniach miejskich. Według ankietowanych oświetlenie w czytelniach jest zadowalające i nie wymaga poprawy.
Introduction:
Reading-room is a place where special lighting conditions are required to make the reader feel comfortable and satisfied.. Lighting requirements are enclosed in the Polish Standard PN-EN 12464-1:2004. Accordingly, illuminance in the reading-rooms should be 500 lx. The aim of the study was to measure illuminance in reading- rooms in various libraries and make relative comparisons to standard values
Material and Methods:
Measurements of illuminance were performed in 22 reading-rooms in Silesia Voivodeship. Half of them were made in public libraries and half in reading-rooms at junior lower high schools. Illuminance was measured in 5 measurement points in reading-rooms by digital lux meter Lx-105 manufactured by Lutron. Furthermore , 100 readers of school libraries and 89 readers of public libraries completed,a questionnaire on lighting conditions in these places.
Results:
Only 5 out of 22 reading-rooms meet the requirements of the Polish Standard concerning illuminance. Only in one reading room at junior lower high school illuminance exceeded 500 lx. In two other reading places the requirements were met due to additional desk lamps. Despite the results, 76.4% of approached readers of public libraries and 60% of pupils think that lighting in readingrooms is satisfactory and almost 63% of the readers and 53% of the pupils don’t demand additional lighting.
Conclusions:
Most of the scrutinized reading rooms do not meet lighting requirements according to the Polish Standard. Lighting conditions in school libraries are worse than in public libraries. According to the respondents lighting in public libraries is adequate.
Reading-room is a place where special lighting conditions are required to make the reader feel comfortable and satisfied.. Lighting requirements are enclosed in the Polish Standard PN-EN 12464-1:2004. Accordingly, illuminance in the reading-rooms should be 500 lx. The aim of the study was to measure illuminance in reading- rooms in various libraries and make relative comparisons to standard values
Material and Methods:
Measurements of illuminance were performed in 22 reading-rooms in Silesia Voivodeship. Half of them were made in public libraries and half in reading-rooms at junior lower high schools. Illuminance was measured in 5 measurement points in reading-rooms by digital lux meter Lx-105 manufactured by Lutron. Furthermore , 100 readers of school libraries and 89 readers of public libraries completed,a questionnaire on lighting conditions in these places.
Results:
Only 5 out of 22 reading-rooms meet the requirements of the Polish Standard concerning illuminance. Only in one reading room at junior lower high school illuminance exceeded 500 lx. In two other reading places the requirements were met due to additional desk lamps. Despite the results, 76.4% of approached readers of public libraries and 60% of pupils think that lighting in readingrooms is satisfactory and almost 63% of the readers and 53% of the pupils don’t demand additional lighting.
Conclusions:
Most of the scrutinized reading rooms do not meet lighting requirements according to the Polish Standard. Lighting conditions in school libraries are worse than in public libraries. According to the respondents lighting in public libraries is adequate.
REFERENCJE (15)
1.
Złe oświetlenie w polskich szkołach. www.dziecko-i-zdrowie.wieszjak.pl, data dostępu: 03.10.12.
2.
PN-EN 12464-1:2004: Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc pracy. Część 1 – miejsca pracy we wnętrzach. PKN, Warszawa 2004.
3.
Rączkowski B.: BHP w praktyce. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy. ODDK, Gdańsk 2009, 121–127.
5.
Janosik E.: Rola oświetlenia w kształtowaniu środowiska życiowego człowieka. Medycyna Środowiskowa, 2005,8, 173–179.
6.
Räikkälä J., Tapola M.: Pojęcie wskaźnika efektywności energetycznej,raport. Foundry Energy Efficiency Benchmarking. Intelligent Energy – Europe (IEE). 2010.
7.
Politechnika Warszawska – uczelniane laboratorium badań środowiskowych. Sprawozdanie z badania nr 8040/29/2007, PW –Wyniki pomiarów natężenia oświetlenia w pomieszczeniach biblioteki Głównej Politechniki Warszawskiej.
8.
Szkoła w dobrym świetle, Eneos Sp. z o. o. Program modernizacji oświetlenia w placówkach oświatowych. Oferta dla samorządów i organów prowadzących szkoły. Poznań 2011.
9.
Wiedza o OZE oświetli twoją szkołę – GRID Warszawa www.oze.gridw.pl, data dostępu: 10.06.2012.
10.
Arnaud I.: LED kontra Światłowody- biblioteka im. Francois Mitterranda. Luminous, Międzynarodowy Magazyn Oświetleniowy 2011, 7, 23–25.
12.
B. Ślęk: Kryteria minimalnej efektywności energetycznej dla produktów oświetleniowych. Wystąpienie na II Forum Oświetleniowym,mWarszawa, 9.12.2008.
13.
Śląska sieć szkół promujących zdrowie www.metis.pl/zdrowie, data dostępu 15.05.2012.
14.
Pod red. Jodkowskiej M., Woynarowskiej B.: Testy przesiewowe u dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Instytut Matki Dziecka, Zakład Medycyny Szkolnej, Warszawa 2002.
15.
Claus B., Wessolowski N., Schulte-Markwort M.: Applicability and Efficacy of Variable Light in Schools. Physiology and behavior 2012.
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
