PRACA ORYGINALNA
Stan wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych a zachowania zdrowotne pracowników medycznych i niemedycznych
1
Zakład Medycyny Rodzinnej i Pielęgniarstwa Środowiskowego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Kierownik: dr hab. n. o zdr. Barbara Ślusarska
Autor do korespondencji
Grzegorz Józef Nowicki
Zakład Medycyny Rodzinnej i Pielęgniarstwa Środowiskowego Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. Staszica 6, 20-081 Lublin tel. +48 81 448 68 10 o
Zakład Medycyny Rodzinnej i Pielęgniarstwa Środowiskowego Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie ul. Staszica 6, 20-081 Lublin tel. +48 81 448 68 10 o
Med Srod. 2017;20(1):41-47
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Określenie stanu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki wybranych chorób cywilizacyjnych i określenie związku z poziomem deklarowanych zachowań zdrowotnych wśród pracowników medycznych i niemedycznych.
Materiał i metody:
Badania przeprowadzono wśród 598 dorosłych osób pracujących, wykonujących zawody medyczne (grupa M) i pozamedyczne (grupa P). Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny przy użyciu Testu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych (własnego autorstwa) oraz Inwentarza Zachowań Zdrowotnych (IZZ).
Wyniki:
Analizując materiał badawczy na temat stanu wiedzy o czynnikach ryzyka i profilaktyce chorób cywilizacyjnych uzyskany od osób z grupy M, stwierdzono że: niski poziom wiedzy charakteryzował 1,97% (n=6) badanych, przeciętny 29,18% (n=89) a wysoki aż 68,85% (n=210). Natomiast w grupa P niski poziomem wiedzy charakteryzował 16,04% (n=47) respondentów, 55,29% (n=162) przeciętny, a 28,67% (n=84) – wysoki. Stwierdzono, że wśród badanych z grupy P wraz ze wzrostem poziomu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych rośnie ocena ogólnego wskaźnika zachowań zdrowotnych oraz jego czterech kategorii (p<0,05).
Wnioski:
Stan wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych stanowi ważny czynnik determinujący poziom zachowań zdrowotnych głównie wśród osób wykonujących zawody pozamedyczne.
Określenie stanu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki wybranych chorób cywilizacyjnych i określenie związku z poziomem deklarowanych zachowań zdrowotnych wśród pracowników medycznych i niemedycznych.
Materiał i metody:
Badania przeprowadzono wśród 598 dorosłych osób pracujących, wykonujących zawody medyczne (grupa M) i pozamedyczne (grupa P). Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny przy użyciu Testu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych (własnego autorstwa) oraz Inwentarza Zachowań Zdrowotnych (IZZ).
Wyniki:
Analizując materiał badawczy na temat stanu wiedzy o czynnikach ryzyka i profilaktyce chorób cywilizacyjnych uzyskany od osób z grupy M, stwierdzono że: niski poziom wiedzy charakteryzował 1,97% (n=6) badanych, przeciętny 29,18% (n=89) a wysoki aż 68,85% (n=210). Natomiast w grupa P niski poziomem wiedzy charakteryzował 16,04% (n=47) respondentów, 55,29% (n=162) przeciętny, a 28,67% (n=84) – wysoki. Stwierdzono, że wśród badanych z grupy P wraz ze wzrostem poziomu wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych rośnie ocena ogólnego wskaźnika zachowań zdrowotnych oraz jego czterech kategorii (p<0,05).
Wnioski:
Stan wiedzy na temat czynników ryzyka i profilaktyki chorób cywilizacyjnych stanowi ważny czynnik determinujący poziom zachowań zdrowotnych głównie wśród osób wykonujących zawody pozamedyczne.
Introduction:
The determination of the level of knowledge concerning risk factors and prevention of selected lifestyle diseases, and its link with declared health behaviour among medical and non-medical professionals.
Material and Methods:
The survey was conducted among 598 adult professionals, both medical (group M) and non-medical (group P). The research method included a diagnostic survey with the use of a knowledge test on the risk factors and lifestyle diseases (prepared by the authors), and the Health Behaviour Inventory.
Results:
The analysis of the research material with regard to the level of knowledge concerning risk factors and prevention of lifestyle diseases in group M shows that 1.97% (n=6) of the respondents displayed a low level of knowledge, an average level was found in 29.18% (n=89) of those surveyed, and a high level was reported by as many as 68.85% (n=210). In group P, 16.04% (n=47) of the respondents displayed a low level of knowledge, 55.29% (n= 162) of the respondents described their knowledge on the subject as average, and 28.67% (n=84), as high. It was noted that in group P, the assessment of the general indicator of health behaviour and its four categories was higher in participants who displayed a higher evel of knowledge regarding risk factors and prevention of lifestyle diseases (p<0.05).
Conclusions:
The level of knowledge regarding risk factors and prevention of lifestyle diseases is an important determinant of health behaviour mainly among nonmedical professionals.
The determination of the level of knowledge concerning risk factors and prevention of selected lifestyle diseases, and its link with declared health behaviour among medical and non-medical professionals.
Material and Methods:
The survey was conducted among 598 adult professionals, both medical (group M) and non-medical (group P). The research method included a diagnostic survey with the use of a knowledge test on the risk factors and lifestyle diseases (prepared by the authors), and the Health Behaviour Inventory.
Results:
The analysis of the research material with regard to the level of knowledge concerning risk factors and prevention of lifestyle diseases in group M shows that 1.97% (n=6) of the respondents displayed a low level of knowledge, an average level was found in 29.18% (n=89) of those surveyed, and a high level was reported by as many as 68.85% (n=210). In group P, 16.04% (n=47) of the respondents displayed a low level of knowledge, 55.29% (n= 162) of the respondents described their knowledge on the subject as average, and 28.67% (n=84), as high. It was noted that in group P, the assessment of the general indicator of health behaviour and its four categories was higher in participants who displayed a higher evel of knowledge regarding risk factors and prevention of lifestyle diseases (p<0.05).
Conclusions:
The level of knowledge regarding risk factors and prevention of lifestyle diseases is an important determinant of health behaviour mainly among nonmedical professionals.
REFERENCJE (13)
1.
Ślusarska B., Kulik T. B., Piasecka H., i wsp.: Wiedza i zachowania zdrowotne studentów medycyny w zakresie czynników ryzyka sercowo-naczyniowego. MONZ 2012; 18 (1): 19–26.
2.
Zarzeczna-Baran M., Wojdak-Haasa E.: Wiedza studentów Akademii Medycznej w Gdańsku o niektórych elementach stylu życia. Prob Hig Epidemiol 2007; 88 (1): 55–59.
3.
Juczyński Z.: Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Wydanie drugie. Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa 2012: 110-116.
4.
Pacewicz M., Krajewska-Kułak E., Krajewska-Ferishah K.: Profilaktyka raka szyjki macicy – poziom wiedzy kobiet i mężczyzn. Med Paliat 2012; 4: 217–228.
5.
Zych B., Marć M., Binkowska-Bury M.: Stan wiedzy kobiet po 35. roku życia w zakresie profilaktyki raka piersi. Prz Med Uniw Rzesz Inst Leków 2006; 1: 27–33.
6.
Baran M., Walewska E., Binko K., i wsp.: Wiedza młodych mężczyzn o raku jądra. Probl Pielęg 2014; 22 (1): 1–5.
7.
Grzesiak I., Kaczmarek U.: Wiedza prozdrowotna matek i świadomość stanu uzębienia ich dzieci w wieku do 3 lat. Dent Med Probl 2004; 41 (1): 59–66.
8.
Nowicki G., Ślusarska B., Brzezicka A.: Analiza stanu wiedzy o czynnikach ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego wśród osób pracujących. Probl Pielęg 2009; 17 (4): 321– 327.
9.
Mędrela-Kuder E.: Poziom wiedzy z zakresu czynników ryzyka i profilaktyki raka szyjki macicy wśród studentek wybranych krakowskich uczelni. Pol Prz Nauk Zdr 2014; 38 (1): 20–24.
10.
Binkowska-Bury M., Marć M., Januszewicz P.: Wiedza o zdrowiu a zachowania ryzykowne w środowisku młodzieży akademickiej. Med Ogólna 2010; 16 (45): 100–113.
11.
Ślusarska B.: Wybrane wskaźniki stanu sercowo-naczyniowego a zachowania zdrowotne w prewencji pierwotnej wśród młodych dorosłych. Wyd.Uniwersytetu Medycznegow Lublinie, Lublin 2012.
12.
Andruszkiewicz A., Nowik M.: Zachowania zdrowotne kobiet czynnych zawodowo. Probl Pielęg 2011; 19 (2): 148– 152.
13.
Nowicki M., Dokurno U., Cymerys M., i wsp.: Czy osoby pracujące w ochronie zdrowia dbają o swoje zdrowie? Badanie porównawcze lekarzy i osób z niemedycznym wyższym wykształceniem. Zdr Publ 2009; 119 (2): 167–170.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
