PRACA ORYGINALNA
Warunki meteorologiczne a zgony mieszkańców wsi na przykładzie gminy Jasienica Rosielna (województwo podkarpackie)
1
Zakład Hydrologii, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński
Kierownik: prof. dr hab. J. Pociask-Karteczka
Dyrektor: dr hab. M. Drewnik
Autor do korespondencji
Anna Wolanin
Zakład Hydrologii, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ ul. Gronostajowa 7, 30-387 Kraków tel. 693 657 534
Zakład Hydrologii, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ ul. Gronostajowa 7, 30-387 Kraków tel. 693 657 534
Med Srod. 2013;16(1):28-34
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Warunki pogodowe oddziałują na człowieka nieprzerwanie i mogą być przyczyną wystąpienia objawów niektórych chorób, a nawet zgonów. Wpływ warunków meteorologicznych na zdrowie i samopoczucie człowieka był przedmiotem licznych badań, które prowadzono głównie w miastach. Wpływ ten jest natomiast słabo poznany w obszarach wiejskich. Stwierdzono, że związek liczby zgonów z warunkami meteorologicznymi na obszarach wiejskich również występuje i cechuje się wyraźną sezonową zmiennością. Wzrost liczby zgonów występuje przy niskich wartościach temperatury powietrza. Także fronty chłodne i powietrze arktyczne powodują wzrost umieralności mieszkańców gminy Jasienica Rosielna.
Cel:
W opracowaniu podjęto próbę określenia związku umieralności mieszkańców gminy Jasienica Rosielna z rodzajem mas powietrznych i frontów atmosferycznych oraz temperaturą powietrza. Gmina ta położona jest w południowo-wschodniej Polsce, gdzie występują bardzo korzystne warunki aerosanitarne powietrza
Materiał i metody:
Podstawą opracowania są dobowe dane z lat 2000–2007 dotyczące liczby zgonów, wybranych elementów meteorologicznych, tj. temperatury powietrza, rodzaju mas powietrza i frontów atmosferycznych. Zbadano sezonową zmienność (współczynnik sezonowości) liczby zgonów mieszkańców gminy. Związek umieralności z warunkami pogodowymi określono przez obliczenie prawdopodobieństwa warunkowego
Wyniki i wnioski:
Stwierdzono, że związek liczby zgonów z warunkami meteorologicznymi na obszarach wiejskich również występuje i cechuje się wyraźną sezonową zmiennością. Wzrost liczby zgonów występuje przy niskich wartościach temperatury powietrza. Także fronty chłodne i powietrze arktyczne powodują wzrost umieralności mieszkańców gminy Jasienica Rosielna.
Warunki pogodowe oddziałują na człowieka nieprzerwanie i mogą być przyczyną wystąpienia objawów niektórych chorób, a nawet zgonów. Wpływ warunków meteorologicznych na zdrowie i samopoczucie człowieka był przedmiotem licznych badań, które prowadzono głównie w miastach. Wpływ ten jest natomiast słabo poznany w obszarach wiejskich. Stwierdzono, że związek liczby zgonów z warunkami meteorologicznymi na obszarach wiejskich również występuje i cechuje się wyraźną sezonową zmiennością. Wzrost liczby zgonów występuje przy niskich wartościach temperatury powietrza. Także fronty chłodne i powietrze arktyczne powodują wzrost umieralności mieszkańców gminy Jasienica Rosielna.
Cel:
W opracowaniu podjęto próbę określenia związku umieralności mieszkańców gminy Jasienica Rosielna z rodzajem mas powietrznych i frontów atmosferycznych oraz temperaturą powietrza. Gmina ta położona jest w południowo-wschodniej Polsce, gdzie występują bardzo korzystne warunki aerosanitarne powietrza
Materiał i metody:
Podstawą opracowania są dobowe dane z lat 2000–2007 dotyczące liczby zgonów, wybranych elementów meteorologicznych, tj. temperatury powietrza, rodzaju mas powietrza i frontów atmosferycznych. Zbadano sezonową zmienność (współczynnik sezonowości) liczby zgonów mieszkańców gminy. Związek umieralności z warunkami pogodowymi określono przez obliczenie prawdopodobieństwa warunkowego
Wyniki i wnioski:
Stwierdzono, że związek liczby zgonów z warunkami meteorologicznymi na obszarach wiejskich również występuje i cechuje się wyraźną sezonową zmiennością. Wzrost liczby zgonów występuje przy niskich wartościach temperatury powietrza. Także fronty chłodne i powietrze arktyczne powodują wzrost umieralności mieszkańców gminy Jasienica Rosielna.
Introduction:
Weather conditions continuously influence humans and may provoke symptoms of some diseases or even death. Numerous studies have been performed investigating a link between weather conditions and human health in urban areas. The effects is, however, poorly identified for rural areas.
Objective:
This study aimed to define a relationship between the mortality rate of Jasienica Rosielna community and the type of air masses, atmospheric fronts and air temperature. The community is located in the southeast part of Poland and is known for excellent aero-sanitary conditions.
Material and Methods:
The study was based on daily records of the number of deaths and selected meteorological conditions including air temperature, air masses and atmospheric fronts in the period of 2000–2007. Seasonality coefficient was used to investigate the seasonal variability of death. Conditional probability was used to estimate any relationship between mortality rates and the weather.
Results and conclusions:
A relationship was found to exist and to be strongly seasonal. The number of deaths increases at low air temperatures. Also cold fronts and the arctic masses of air make mortality in Jasienica Rosielna to increase.
Weather conditions continuously influence humans and may provoke symptoms of some diseases or even death. Numerous studies have been performed investigating a link between weather conditions and human health in urban areas. The effects is, however, poorly identified for rural areas.
Objective:
This study aimed to define a relationship between the mortality rate of Jasienica Rosielna community and the type of air masses, atmospheric fronts and air temperature. The community is located in the southeast part of Poland and is known for excellent aero-sanitary conditions.
Material and Methods:
The study was based on daily records of the number of deaths and selected meteorological conditions including air temperature, air masses and atmospheric fronts in the period of 2000–2007. Seasonality coefficient was used to investigate the seasonal variability of death. Conditional probability was used to estimate any relationship between mortality rates and the weather.
Results and conclusions:
A relationship was found to exist and to be strongly seasonal. The number of deaths increases at low air temperatures. Also cold fronts and the arctic masses of air make mortality in Jasienica Rosielna to increase.
REFERENCJE (16)
1.
Johnson H., Kovats R.S., McGregor G. i wsp.: The impact of the 2003 heat wave on daily mortality in England and Wales and the use of rapid weekly mortality estimates. Eurosurveillance 2005; 10(7): 168-171.
2.
Kysely J.: Mortality and displaced mortality during heat waves in the Czech Republic. Int J Biometeorol 2004; 49(3): 91-97.
3.
Kozłowska-Szczęsna T., Krawczyk B., Kuchcik M.: Wpływ środowiska atmosferycznego na zdrowie i samopoczucie człowieka. Monografie IGiPZ PAN, Warszawa 2004: 194.
4.
Kuchcik M., Błażejczyk K.: Wpływ warunków pogodowych na zachorowalność i umieralność mieszkańców Warszawy, (w:) Krawczyk B., Węcławowicz G. (red.): Badanie środowiska fizycznogeograficznego aglomeracji warszawskiej, Prace Geograficzne IGiPZ PAN 2001: 71-81.
5.
Diaz J., Garcia R., Velazquez de Castro F., Hernandez E., Lopez C., Otero A.: Effects of extremely hot days on people older than 65 years in Seville (Spain) from 1986 to 1997. Int J Biometeorol 2002; 46(1): 145-149.
6.
Laschewski G., Jendritzky G.: Effects of the thermal environment on human health: an investigation of 30 years of daily mortality data from SW Germany. Clim Res 2002; 21: 91- 103.
7.
Żarnowiecki G.: Umieralność w Kielcach na tle sytuacji synoptycznych. Rocz. Świętokrz. Ser.B 1998; 25: 121-133.
8.
McGregor G.R.: Winter ischaemic hart disease deaths in Birmingham, United Kingdom: a synoptic climatological analysis. Clim Res 1999; 13: 17-31.
9.
McGregor G.R.: The meteorological sensitivity of ischaemicm hart disease mortality events in Birmingham. UK. Int J Biometeorol 2001; 45: 133-142.
10.
Kożuchowski K., Lenartowicz B., Papiernik Ż.: Sezonowe wahania naturalnego ruchu ludności i roczny cykl klimatyczny. Czas. Geogr. 1998; 69: 13-24.
11.
Lerchl A.: Changes in the seasonality of mortality in Germanym from 1946 to 1995: the role of temperature UK. Int J Biometeorol 1998; 42: 84-88.
12.
Niedźwiedź T.: Sytuacje synoptyczne i ich wpływ na zróżnicowanie przestrzenne wybranych elementów klimatu dorzecza górnej Wisły. Rozprawy habilitacyjne UJ; UJ, Kraków 1981: 165.
13.
Niedźwiedź T.: Kalendarz sytuacji synoptycznych w dorzeczu górnej Wisły 2000-2007. 2007; plik komputerowy udostępniony przez autora.
14.
Koronacki J., Mielniczuk J.: Statystyka dla studentów kierunków technicznych i przyrodniczych. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001: 491.
15.
Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B.: Bioklimatologia człowieka. Metody i ich zastosowanie w badaniach bioklimatu Polski, Monografie IGiPZ PAN, Warszawa 1997: 200.
16.
Błażejczyk K.: Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce, Prace Geograficzne IGiPZ PAN, Warszawa 2004: 291.
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
