PRACA ORYGINALNA
Wpływ czynników społeczno-ekonomicznych na zachowania zdrowotne nastolatków mieszkających w Rybniku
1
Zakład Epidemiologii, Katedra Epidemiologii i Biostatystyki, Wydział Zdrowia Publicznego,
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Kierownik Zakładu: dr hab. n. med. J. Słowiński
2
Poradnia Alergologiczna, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu
Kierownik Poradni: dr n. med. P.Z. Brewczyński
Autor do korespondencji
Marcin Dudek
Zakład Epidemiologii Katedra Epidemiologii i Biostatystyki Wydział Zdrowia Publicznego SUM 41-902 Bytom, ul. Piekarska 18
Zakład Epidemiologii Katedra Epidemiologii i Biostatystyki Wydział Zdrowia Publicznego SUM 41-902 Bytom, ul. Piekarska 18
Med Srod. 2016;19(4):40-47
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Wpływ czynników społeczno-ekonomicznych na zdrowie od lat jest tematem badań naukowców. Wykazano znaczny wpływ tych czynników na zdrowie populacji. Bezrobocie, niski dochód, migracje oraz status rodziny (pełna, niepełna, rozbita) wpływają na zdrowie rodziny i dzieci. Celem pracy było określenie wpływu czynników społeczno-ekonomicznych na zachowania zdrowotne młodzieży zamieszkującej miasto Rybnik.
Materiał i metody:
Badanie ankietowe przeprowadzono pośród 391 uczniów rybnickich szkół. Poziom majętności rodziny określono za pomocą skali FAS. Za istotny statystycznie przyjęto poziom p<0,05.
Wyniki:
Badanie wykazało znaczący wpływ statusu rodziny na zachowania zdrowotne, uczniowie z rodzin rozbitych znacznie częściej sięgali po używki, oraz częściej zaniedbywali swoje zdrowie. Podobne wyniki wykazano wśród dzieci migrantów. Status materialny nie determinuje w tak dużym stopniu zachowań zdrowotnych nastolatków.
Wnioski:
Czynnik społeczno-ekonomiczne silnie determinują zdrowie młodzieży. Szczególnie narażeni na negatywne zachowania zdrowotne są nastolatkowie wychowujący się w rodzinach niepełnych oraz w rodzinach, w których co najmniej jeden z rodziców wyemigrował.
Wpływ czynników społeczno-ekonomicznych na zdrowie od lat jest tematem badań naukowców. Wykazano znaczny wpływ tych czynników na zdrowie populacji. Bezrobocie, niski dochód, migracje oraz status rodziny (pełna, niepełna, rozbita) wpływają na zdrowie rodziny i dzieci. Celem pracy było określenie wpływu czynników społeczno-ekonomicznych na zachowania zdrowotne młodzieży zamieszkującej miasto Rybnik.
Materiał i metody:
Badanie ankietowe przeprowadzono pośród 391 uczniów rybnickich szkół. Poziom majętności rodziny określono za pomocą skali FAS. Za istotny statystycznie przyjęto poziom p<0,05.
Wyniki:
Badanie wykazało znaczący wpływ statusu rodziny na zachowania zdrowotne, uczniowie z rodzin rozbitych znacznie częściej sięgali po używki, oraz częściej zaniedbywali swoje zdrowie. Podobne wyniki wykazano wśród dzieci migrantów. Status materialny nie determinuje w tak dużym stopniu zachowań zdrowotnych nastolatków.
Wnioski:
Czynnik społeczno-ekonomiczne silnie determinują zdrowie młodzieży. Szczególnie narażeni na negatywne zachowania zdrowotne są nastolatkowie wychowujący się w rodzinach niepełnych oraz w rodzinach, w których co najmniej jeden z rodziców wyemigrował.
Background:
Socio-economic factors have long been a topic of scientific research. It has been demonstrated that these factors have a considerable influence on the health of the population. Unemployment, low income, migrations and family status (full, incomplete or shattered) affect the health of the family and children. The aim of this study was to determine the effect of socioeconomic factors on health behaviour of young people living in Rybnik.
Material and Methods:
The survey was conducted among 391 students of Rybnik schools. Family affluence was determined using the Family Affluence Scale (FAS). The level of p <0.05 is considered as statistically significant.
Results:
The family status has significant impact on health behaviours. Students from broken families more often reach for stimulants and often neglect their own health. A similar result was demonstrated among children of migrants. Material status has a minor influence on health behaviour by teenagers.
Conclusions:
Socio-economic factors determine young people’s health. Particularly exposed to the negative health behaviours are teenagers who grow up in single-parent families and in families where at least one of the parents has emigrated.
Socio-economic factors have long been a topic of scientific research. It has been demonstrated that these factors have a considerable influence on the health of the population. Unemployment, low income, migrations and family status (full, incomplete or shattered) affect the health of the family and children. The aim of this study was to determine the effect of socioeconomic factors on health behaviour of young people living in Rybnik.
Material and Methods:
The survey was conducted among 391 students of Rybnik schools. Family affluence was determined using the Family Affluence Scale (FAS). The level of p <0.05 is considered as statistically significant.
Results:
The family status has significant impact on health behaviours. Students from broken families more often reach for stimulants and often neglect their own health. A similar result was demonstrated among children of migrants. Material status has a minor influence on health behaviour by teenagers.
Conclusions:
Socio-economic factors determine young people’s health. Particularly exposed to the negative health behaviours are teenagers who grow up in single-parent families and in families where at least one of the parents has emigrated.
REFERENCJE (31)
1.
Darmon N, Drewnowski A. Does social class predict diet quality? Am J Clin Nutr 2008, 87: 1107–1117.
2.
Si Hassen W, Castetbon K, Cardon P et al. Socioeconomic indicators are independently associated with nutrient intake in French adults: A DEDIPAC Study. Nutrients 2016, 8(158): 1-19.
3.
Brenner MH. Morality and the national economy. A review and the experience of England and Wales, 1936-76. Lancet 1979, 2(8142): 568-573.
4.
Bunn AR. Ischaemic heart disease mortality and the business cycle in Australia. Am J Public Health 1979, 69(8): 772- 781.
6.
Fagin L. Unemployment and health in families. Case studies base on family interviews. DHSS, London 1981.
7.
Banks MH, Jackson PR. Unemployment and risk of minor psychiatric disorder in young people: cross-sectional and longitudinal evidence. Psychological Medicine 1982, 12(4): 789-798.
8.
Gromadecka-Sutkiewicz M, Kłos J, Adamek R i wsp. Palenie papierosów i picie alkoholu wśród bezrobotnych. Przegląd Lekarski 2012, 69(10): 973-977.
9.
Worach-Kardas H, Kostrzewski Sz. Stres bezrobocia i jakość życia długotrwale bezrobotnych w starszych grupach wieku. Probl Hig i Epidemiol 2011, 92(3): 403-414.
10.
Kostrzewski Sz, Worach-Kardas H. Skutki długotrwałego bezrobocia dla zdrowia i jakości życia osób w starszym wieku produkcyjnym. Nowiny Lekarskie 2013, 82(4): 310-317.
11.
Supranowicz P. Bezrobocie rodziców a wybrane warunki życia, samopoczucie młodzieży i postrzegane zdrowie. Przegl Epidemiol 2005, 59(3): 773-780.
12.
Mazur J. red. Status materialny rodziny i otoczenia a samopoczucie i styl życia młodzieży 15-letniej. Wyniki badań HBSC 2006 w ujęciu środowiskowym. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2007.
13.
Boyce W, Torsheim T, Currie C et al. The family affluence scale as a measure of national wealth: validation of an adolescent self-report measure. Social Inidicators Research 2006, 78: 473-487.
14.
Sarsour K, Sheridan M, Jutte D et al. Family Socioeconomic Status and Child Executive Functions: The Roles of Language, Home Enviroment, and Single Parenthood. Journal of the International Neuropsychological Society 2011, 17: 120-132.
15.
Dudek M, Kasznia-Kocot J, Wypych-Ślusarska A. Implikacje zdrowotne bezrobocia w Polsce i na Śląsku na tle zmian społecznych. Hygeia Public Health 2016, 51(2): 146-153.
16.
http://stat.gov.pl/spisy-powsz... gospodarstwa-domowe-i-rodziny-charakterystyka-demograficzna- nsp-2011,5,1.html Dostęp: 27.10.2016.
17.
World Health Organization, Regional Office for Europe: Health Behaviour in School – aged Children study: International report from the 2009/2010 survey. WHO, Copenhagen 2012.
18.
World Health Organization, Regional Office for Europe: Health Behaviour in School – aged Children study: International report from the 2013/2014 survey. WHO, Copenhagen 2016.
19.
Lacey RE, Bartley M, Hynek P et al. Parental separation and adult psychological distress: an investigation of material andrelational mechanisms. BMC Public Health 2014, 14(272): 1-10.
20.
Kelly JB, Emery RE. Children Adjustment Following Divorce: Risk and Resilience Perspectives. Family Relations 2003, 52(4): 352-362.
21.
Hetherington EM, Stanley-Hagon M. The Adjustment of Children with Divorced Parents: A Risk and Resiliency Perspective. Journal of Child Psychology and Psychiatry 1999, 40(1): 129-140.
22.
Feder A, Alonso A, Tang M et al. Children of low-income depressed mothers: psychiatric disorders and social adjustment.
24.
Mazur J. (red.). Zdrowie i zachowania zdrowotne młodzieży szkolnej w Polsce na tle wybranych uwarunkowań socjodemograficznych. Wyniki badań HBSC 2014. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2015.
25.
Chen E, Martin AD, Matthews KA. Socioeconomic status and health: do gradients differ within childhood and adolescence. Social Science & Medicine 2006, 62: 2161-2170.
26.
DeCarlo Santiago C, Wadsworth ME, Stump J. Socioeconomic status, neighborhood disadvantage, and poverty- related stress: Prospective effects on psychological syndromes among diverse low- income families. Journal of Economic Psychology 2011, 32: 218-230.
27.
Grajda A, Kułaga Z, Wójcik P i wsp. Zmienne ekonomiczne a umieralność młodzieży z powodu samobójstw w Polsce w latach 1999-2006. Stand Med Pediatr 2010, 7(1): 139- 145.
28.
Gromadecka-Sutkiewicz M, Kłos J, Adamek R i wsp. Palenie tytoniu wśród dzieci i młodzieży objętej nadzorami kuratorskimi a rodzina i grupa rówieśnicza. Przegląd Lekarski 2010, 67(10): 944-948.
29.
Szymańska J. Środowisko życia dziecka a profilaktyka próchnicy zębów w Polsce. Medycyna Środowiskowa 2008,11(2): 134-137.
30.
Guessous I, Theler JM, Izart CD et al. Forgoing dental care for economic reasons in Switzerland: a six-year cross-sectional population-based study. BMC Oral Health 2014, 14(121): 1-10.
31.
Piotrowska D, Pędziński B, Szpak A. Finansowanie świadczeń stomatologicznych ze źródeł publicznych i niepublicznych w Polsce. Hygeia Public Health 2016, 51(1): 12-17. Gao Y, Li LP, Kim JH et al. The impact of parental migration on health status and health behaviours among left behind adolescent school children in China. BMC Public Health 2010, 10(56): 2-10.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
