PRACA POGLĄDOWA
Zagrożenia zdrowotne w środowisku górskim
1
Katedra i Zakład Higieny Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Kierownik: prof. nadzw. dr hab. K. Pawlas
Autor do korespondencji
Jakub Krzeszowiak
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu ul. Mikulicza Radeckiego 7, Wrocław 50-435 tel. 509 349 636
Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu ul. Mikulicza Radeckiego 7, Wrocław 50-435 tel. 509 349 636
Med Srod. 2014;17(2):61-68
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Przebywanie człowieka w środowisku górskim naraża go na wystąpienie szeregu schorzeń, które mogą prowadzić do utraty zdrowia, a niejednokrotnie życia. Posiadanie świadomości o istnieniu owych zagrożeń już powoduje zmniejszenie prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Wdrożenie odpowiednich czynności prewencyjnych pozwala kontrolować czynniki ryzyka, a tym samym nie doprowadzić do wystąpienia niepożądanych schorzeń. Do owych czynników ryzyka można zaliczyć wpływ niskiego ciśnienia atmosferycznego, niskiej temperatury powietrza, znacznego promieniowania ultrafioletowego, nagłych zmian pogodowych oraz charakterystycznych elementów budowy środowiska górskiego. Połączenie powyższych czynników z brakiem należytej wiedzy i ignorancją, przy splocie niekorzystnych wydarzeń, może przerodzić wyjście w góry w śmiertelne niebezpieczeństwo.
A man in a mountain environment is exposed to the occurrence of a number of diseases that can lead to loss of health, and frequently loss of life. Awareness of these threats already reduces the probability of their occurrence to some extent. Implementation of the appropriate preventive measures allows to control the risk factors and thus prevents the occurrence of adverse effects. The risk factors may include the effect of low atmospheric pressure, low air temperature, significant ultraviolet radiation, sudden changes of weather conditions and the specific elements of the mountain environment. The combination of these factors due to the lack of knowledge and ignorance can turn going to the mountains into a fatal danger
REFERENCJE (22)
1.
Grassi B., Żołądź J.A.: Zintegrowana odpowiedź na niedotlenienie wysokościowe (w:) Górski J.: Fizjologia wysiłku i treningu fizycznego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2011. 183-195.
2.
Imray Ch., Wright A., Subudhi A.: Acute Mountain Sickness: Pathophysiology, Prevention, and Treatment. Prog Cardiovasc Dis 2010; 56(6): 467-484.
3.
Queiroz L.P., Rapoport A.M.: High-altitude headache. Curr Pain Headache 2007; 11(4): 293-296.
4.
Stanowisko Komisji Medycznej Federacji Związków Alpinistycznych, Część 2: Postępowanie przedszpitalne w zagrożeniu życia w przebiegu ostrej choroby górskiej wysokościowego obrzęku płuc i wysokościowego obrzęk mózgu 2012. Praca zbiorowa: Kupper T.H., Gieseler U., Angelini C. i wsp. Korekta polska: Podsiadło P. Źródło: www.theuiaa.org.
5.
Whitelaw W.: Mechanisms of sleep apnea at altitude. Adv Exp Med Biol 2007; 588: 57-63.
6.
Hackett P.H., Roach R.C.: High Altitude Cerebral Edema. High Alt Med. Biol 2004; 5(2): 136-146.
7.
Hackett P.H., Roach R.C.: High-Altitude Medicine and Physiology (w:) Paul S.A.: Wilderness Medicine, Sixth Edition. Mosby, an imprint of Elsevier Inc., 2012: 2-31.
8.
Zatrzymanie krążenia – postępowanie w sytuacjach szczególnych:zaburzenia elektrolitowe, zatrucia, tonięcie, przypadkowa hipotermia, hipertermia, astma, anafilaksja, zabiegi kardiochirurgiczne, urazy, ciąża, porażenie prądem (w:) Wytyczne Resuscytacji 2010, pod redakcją Andres J.
9.
Błażejczyk K.: Zespołowe wskaźniki biometeorologiczne i bioklimatyczne (w:) Błażejczyk K.: Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Warszawa 2004.
11.
Stanowisko Komisji Medycznej Federacji Związków Alpinistycznych, Część 4: Odżywianie i góry 2010. Praca zbiorowa: Morrison A., Schoffl V., Kupper T.H. Korekta polska: Podsiadło P. Źródło: www.theuiaa.org 12. Ainslie P.N, Reilly T.: Physiology of accidental hypothermiain the mountains: a forgotten story. Br J Sports Med. 2003; 37:548-550.
12.
Zawadzki A., Jureczko R.: Postępowanie ratunkowe w zagrożeniach środowiskowych (w:) Zawadzki A.: Medycyna ratunkowa i katastrof. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2006.
13.
Mallet M.L.: Pathophysiology of accidental hypothermia. Q J Med. 2002; 95: 775-785.
14.
Guzek J.W.: Patofizjologia człowieka w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2008.
15.
International Commission for Mountain Emergency Medicine oraz International Federation of Alpine Organisations, Redaktor Elsensohn F.: Consensus Guidelines On Mountain Emergency Medicine And Risk Reduction. Pierwsza edycja, 2001.
16.
Huey R.B., Eguskitza X.: Limits to human performance: elevated risks on high mountains. J Exp Biol 2001; 204: 3115- 3119.
17.
Medycyna Środowiskowa – Environmental Medicine 2014, Vol. 17, No. 2 Jakub Krzeszowiak, Aleksandra Michalak, Krystyna Pawlas: Zagrożenia zdrowotne w środowisku górskim 67.
18.
Korzeniewski K.: Problemy zdrowotne w warunkach wysokogórskich. Pol Merk Lek 2008; 146: 161-165.
19.
Harichi J., Arvin A., Vash J.H. i wsp.: Frostbite: incidence and predisposing factors in mountaineers. Br Sports Med 2005; 39: 898-901.
20.
Brugger H., Sumann G., Meister R., i wsp.: Hypoxia and hypercapnia during respiration into an artificial air pocket in snow: implications for avalanche survival. Resuscitation 2003; 58: 81-88.
21.
McClung D., Schaerer P.: The Avalanch Handbook. The Mountaineers Book. Seattle 2001.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
