PRACA POGLĄDOWA
Zespół metaboliczny a stres oksydacyjny - możliwości dietoterapii
1
Samodzielna Pracownia Biologii Molekularnej Instytutu Medycyny Wsi im. W. Chodźki w Lublinie. Kierownik Pracowni: dr n. med. L. Kapka-Skrzypczak
2
Katedra Zdrowia Publicznego Wyższej Szkoły Informatyki i Zarzàdzania w Rzeszowie. Kierownik Katedry: dr n. med. L. Kapka-Skrzypczak
3
II Katedra i Klinika Ginekologii II Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Anglojęzycznym Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Kierownik Katedry i Kliniki: prof. dr hab. n. med. T. Rechberger
Autor do korespondencji
Lucyna Kapka-Skrzypczak
Samodzielna Pracownia Biologii Molekularnej, Instytut Medycyny Wsi im. W. Chodźki ul. Jaczewskiego 2, 20-090 Lublin tel. (81) 71 84 584; fax (81) 74 78 646
Samodzielna Pracownia Biologii Molekularnej, Instytut Medycyny Wsi im. W. Chodźki ul. Jaczewskiego 2, 20-090 Lublin tel. (81) 71 84 584; fax (81) 74 78 646
Med Srod. 2011;14(2):57-63
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Otyłość jest obecnie na tyle powszechnie występującym zjawiskiem, że została uznana przez WHO za epidemii XXI wieku. Jest przyczyną wielu schorzeń i dysfunkcji, metabolicznych współtworzących tzw. zespół metaboliczny. Artykuł przedstawia krótki zarys patogenezy zespołu, metabolicznego opierający się na najnowszych doniesieniach, literaturowych z podkreśleniem roli stresu oksydacyjnego w jego powstawaniu. Zapobieganie oraz leczenie otyłości i zespołu metabolicznego możliwe jest, nie tylko poprzez zastosowanie odpowiednich farmaceutyków, ale takie dzięki modyfikacji czynników środowiskowych. Do najważniejszych należy aktywność fizyczna i właściwa dieta dostarczająca odpowiedniej ilości składników odżywczych, energii oraz witamin i naturalnych, antyoksydantów
The review presents the ways of prevention and treatment of obesity and metabolic syndrome. The success is likely to be reached not only by medications but also by changing the life style. The main environmental factors affecting development of metabolic, vitamins and antioxidants provided
REFERENCJE (33)
1.
Fichna P., Skowrońska B.: Otyłość oraz zespół metaboliczny u dzieci i młodzieży. Family Medicine & Primary Care Review, 2008; 10: 269–278.
2.
PawΠowska J., Witkowski J. M., Bryl E.: ZespóΠ metaboliczny — rys historyczny i współczesność. Forum Medycyny Rodzinnej, 2009; 3: 222–228.
4.
Gimeno R.E., Klaman L.D.: Adipose tissue as an active endocrine organ: recent advances. Curr. Opin. Pharm., 2005; 5: 122–128.
5.
Wajchenberg B.L.: Subcutaneous and visceral adipose tissue: their relation to the metabolic syndrome. Endocr. Rev., 2000; 21: 697-738.
6.
Fujita K., Nishizawa H., Funahashi T. i wsp.: Systemic oxidative stress is associated with visceral fat accumulation and the metabolic syndrome. Circ. J., 2006; 70: 1437– 1442.
7.
Savage D.B., Petersen K.F., Shulman G.I.: Mechanisms of insulin resistance in humans and possible links with inflammation. Hypertension, 2005; 45: 828–833.
8.
Grundy S.M.: Obesity, metabolic syndrome, and cardiovascular disease. J. Clin. Endocrinol. Metab., 2004; 89: 2595-2600.
9.
Abate N., Chandalia M., Snell P.G. i wsp.: Adipose tissue metabolites and insulin resistance in nondiabetic Asian Indian men. J. Clin. Endocrinol. Metab., 2004; 89: 2750–2755.
10.
Valko M., Leibfritz D., Moncol J. i wsp.: Free radicals and antioxidants in normal physiological functions and human disease. Int. J. Biochem. Cell. Biol., 2007; 39: 44–84.
11.
Łuszczewski A., Matyska-Piekarska E., Trefler J. i wsp.: Reaktywne formy tlenu – znaczenie w fizjologii i stanach patologii organizmu. Reumatologia, 2007; 45: 284–289.
12.
Furukawa S. Fujita T., Shimabukuro M. i wsp.: Increased oxidative stress in obesity and its impact on metabolic syndrome. J. Clin. Invest., 2004; 114: 1752–1761.
13.
Pacholczyk M. Ferenc T., Kowalski J.: Zespół metaboliczny Część II: patogeneza zespołu metabolicznego i jego powikłań. Postępy Hig. Med. Dośw., 2008; 62: 543-558.
14.
Ceriello A., Motz E.: Is Oxidative stress the pathogenic mechanism underlying insulin resistance, diabetes, and cardiovascular disease? The common soil hypothesis revisited. Arterioscler. Thromb. Vasc. Biol., 2004; 24: 816-823.
15.
Wójcicka G., BeΠtowski J., Jamroz A.: Stres oksydacyjny w nadciśnieniu tętniczym. Postępy Hig. Med. Dośw., 2004; 58: 183-193.
16.
Grajek W.: Przeciwutleniacze w żywności – aspekty zdrowotne, technologiczne, molekularne i analityczne. Wyd. Nauk.-Techn., Warszawa, 2007.
17.
Madamanchi N. R., Vendrov A., Runge M. S.: Oxidative stress and vascular disease. Arterioscler. Thromb. Vasc. Biol., 2005; 25: 29-38.
18.
Roberts C.K., Bernard R. J., Sindhu R.K. i wsp.: Oxidative stress and dysregulation of NAD(P)H oxidase and antioxidant enzymes in diet-induced metabolic syndrome. Metabolism, 2006; 55: 928-934.
19.
Bonow R.O., Eckel R.H.: Diet, obesity, and cardiovascular risk. New. Engl. J. Med., 2003; 348: 21.
20.
Giugliano D., Ceriello A., Esposito K.: The effects of diet on inflammation, emphasis on the metabolic syndrome. J. Am. Coll. Cardiol., 2006; 48: 677-685.
21.
Roche H. M., Phillips C., Gibney M. J.: The metabolic syndrome: the crossroads of diet and genetics. Proc. Nutr. Soc., 2005; 64: 371–377.
22.
Riccardi G., Rivellese A.A.: Dietary treatment of the metabolic syndrome – the optimal diet. Br. J. Nutr., 2000; 1: 143-148.
23.
Kozłowska-Wojceichowska M.: Dieta a zespół metaboliczny. Jaki tłuszcz i w jakiej ilości jest niezbędny w diecie pacjentów z zespołem metabolicznym? Kardiologia Oparta na Faktach, 2010; 1: 29–32.
24.
Hu F.B., Willet W.C.: Optimal diets for prevention of coronary heart disease. J. Am. Med. Assoc., 2002; 288: 2569-2578.
25.
Kozłowska-Wojceichowska M., Cybulska B., Narkiewicz K. i wsp.: Stanole roślinne-niedoceniany element diety w profilaktyce i terapii chorób układu krążenia na tle miażdżycy. Nadciśnienie tętnicze, 2010; 4: 344-353.
26.
Grajek W.: Rola przeciwutleniaczy w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia nowotworów i chorób układu krążenia. Żywność Nauka. Technologia. Jakość. 2004; 1: 3-11.
27.
Maron D.J.: Flavonoids for reduction of atherosclerotic risk. Curr. Atherosclerosis. Rep., 2004; 6: 73–78.
28.
Miller E., Malinowska K., GaΠ´cka E. i wsp.: Rola flawonoidów jako przeciwutleniaczy w organizmie człowieka. Pol. Merk. Lek., 2008; 144: 556-561.
29.
Stein J.H., Keevil J.G., Wiebe D.A.: Purple grape juice improves endothelial function and reduces susceptibility of LDL cholesterol to oxidation in patients with coronary artery disease. Circulation, 1999; 100: 1050–1055.
30.
Ding E. L., Hutfless S.M., Ding X. i wsp.: Chocolate and prevention of cardiovascular disease: a systematic review. Nutr. Metab., 2006; 3: 2.
31.
Leung L.K., Su Y., Chen R. i wsp.: Theaflavins in black tea and catechins in green tea are equally effective antioxidants. J. Nutr., 2001; 131: 2248-2251.
32.
Tiwari A.K.: Imbalance in antioxidant defence and human diseases: multiple approach of natural antioxidants therapy. Curr. Sci., 2001; 81: 9.
33.
Fulop T., Tessier D., Carpentier A.: The metabolic syndrome. Pathol. Biol., 2006; 54: 375–386.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
| eISSN: | 2084-6312 |
| ISSN: | 1505-7054 |
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
